Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2025 yılı Nisan ayının ikinci haftasında çevre politikaları açısından önemli bir gündem maddesini ele alıyor.
Türkiye’nin ilk İklim Kanunu’nun görüşmelerine bu hafta genel kurulda devam edilecek. Yeni düzenleme, sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınması, emisyon ticaret sistemi kurulması ve karbon yönetimi gibi çevre odaklı birçok yeni yükümlülüğü beraberinde getiriyor.
Kanun teklifine göre, Türkiye genelindeki tüm illerde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak.
Kurullar, iller düzeyinde iklim değişikliğiyle mücadeleye ilişkin politika ve uygulamaların takibini sağlayacak. Ayrıca, İklim Değişikliği Başkanlığı bünyesinde ülke genelinde uygulanacak bir emisyon ticaret sistemi kurulacak. Karbon Piyasası Kurulu da oluşturularak ulusal tahsisat planlarının onay süreci bu kurul üzerinden yürütülecek.
Yeni sistem kapsamında doğrudan sera gazı salımına neden olan faaliyetleri yürüten işletmelerin İklim Değişikliği Başkanlığı’ndan emisyon izni alma zorunluluğu bulunacak. Emisyon takibiyle ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen işletmelere ciddi yaptırımlar uygulanacak. Özellikle doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu süresi içinde teslim etmeyen kuruluşlara 500 bin liradan başlayarak 5 milyon liraya kadar idari para cezası kesilecek.
Ozon tabakasını incelten kimyasalların kullanımı, ithalatı, ticareti ve piyasaya arzı da yeni düzenlemeyle cezai yaptırıma tabi tutulacak. Bu kapsamdaki fiiller için 2,5 milyon TL’ye kadar idari para cezası uygulanacak. Ayrıca bu maddeleri içeren ürünlerin bakım, onarım ya da servis hizmetini sağlayan gerçek veya tüzel kişilere 250 bin TL, bu ürünleri eksik ya da hatalı etiketleyenlere ise 120 bin TL’ye kadar idari ceza verilecek.
Kanun teklifiyle birlikte yalnızca çevresel değil, kamu hizmetlerinin etkinliğini artırmaya yönelik düzenlemeler de hayata geçirilecek. Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen yeni maddeye göre, 112 Acil Çağrı Merkezlerini gereksiz yere arayarak görevlilerle konuşan ya da çağrı bırakan kişilere uygulanacak mevcut 250 TL’lik ceza, 1500 TL’ye çıkarılacak. Olay yerine intikal eden ekipler tarafından yapılan ihbarın asılsız olduğunun tutanakla tespiti halinde ise bu ceza 15 bin TL’ye kadar yükselebilecek.
