Eskişehir’de eski otogarın olduğu alanda başlayan yıkım işlemleri esnasında Asarcıklı Caddesi’ne bakan taraftaki yolda göçük meydana geldi. Göçük nedeniyle Asarcıklı Caddesi’nin bir kısmı hem araç hem de yaya trafiğine kapatıldı ve yol daraltıldı. Geçtiğimiz günlerde ise yol tek taraflı araç trafiğine açıldı ve yayaların kullanmasına müsaade edildi. Konuyla ilgili Eskişehir Net’ten Meltem Karakaş’ın sorularını yanıtlayan TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Başkanı Orkun Kılıç, yönetmelik gereği bu tarz yıkım işlemlerinde fore kazık ve iksa projesi uygulanması gerektiğini ifade etti. İhmal olup olmadığına ilişkin Kılıç, inceleme yapma yetkilerinin olmadığını bu nedenle ihmal noktasında net bir şey söyleyemeyeceklerini de belirtti.
“1 METRE 75 CM’DEN DAHA DERİN BİR KAZI YAPIYORSANIZ BİR ÖNLEM ALMANIZ GEREKİYOR”
Fore kazık vurgusu yapan Kılıç, “Ülkemizde 2018 yılında Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından kazı güvenliği ve alınacak önlemler hakkında bir yönetmelik yayınlandı. Bu da 2023 yılında revize edilerek yönetmeliği revizesi yayınlandı. Her ikisine de baktığınız zaman siz özellikle 1 metre 75 cm’den daha derin bir kazı yapıyorsanız bir önlem almanız gerekiyor. Burada da derin bir kazı var. Burada olması gereken şu: Bir geoteknik konusunda uzman inşaat mühendisi bir iksa projesi hazırlayacak. Bu dediğimiz gibi genelde fore kazıklar kullanılarak yapılan bir proje oluyor. İnşaata başlanmadan önce etrafına fore kazıklar yapılacak. Gerekiyorsa bunlar ankrajlarla desteklenecek. Ve bu kazı güvenli bir şekilde kazılacak” dedi.
“RESMİ OLARAK İNCELEME YAPMA YETKİMİZ YOK”
“Burada bizim bu binayı inceleme yetkimiz olmadığı için, öyle bir resmi inceleme yapmış değiliz” diyen Kılıç, “Ama gözlemsel olarak baktığımız kadarıyla burada bir iksa yapılmamış, bir kazık kullanılmamış veya bir önlem de alınmamış. Bunun sonucunda işte kazı yapılırken yolun bir kısmı çökmüş. Daha sonra yol daraltılacak şekilde kapatılmış. İçerden de bazı betonarme elemanlarla orası tutulmaya çalışılmış gibi gözüküyor. Burada ihmal var mıdır sorusu ancak şöyle: Biz buranın ruhsat durumunu da bilmiyoruz. Öncelikle iksa projesi hazırlanıp belediyeye verilerek, belediyenin buradaki sorumluluğu şu: Kendisine gelen projeler yönetmeliklere uygun bir şekildeyse belediye de ruhsat verecek. Ruhsat verdikten sonra da yapı denetim nezaretinde müteahhit ve şantiye şefinin sorumluluğunda da bu iksa uygulamasının yapılması gerekiyor” diye konuştu.
“ESKİŞEHİR’E YAKIŞMAYAN BİR DURUM”
Kılıç konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “Burada işi nerede aksıyor, neden bu iksa yapılmamış, neden bu kazıklar yapılmadan bu kazı yapılmış, buna verebilecek bir cevabımız yok. Elimizde yeterli veri yok. Ama eğer o önlem alınsaydı böyle bir sorun yaşanmazdı. Bu bizim yönetmelik 2018’de basına Arda Turan Oteli olarak yansıyan bu otel inşaat boyunca yandaki yüksek katlı bir binanın yıkılmasından sonra ortaya çıktı. Dolayısıyla bu tarz kazılar aslında çok ciddi ve riskli inşaat işleri. Bu tarz önlemlerin alınmaması sonucunda yolun sadece bir kısmının göçmesi ve yolun daraltılmış olması aslında bir nebze sevindirici. Daha büyük bir sorun ortaya çıkmamış. Ama 2024 yılında Eskişehir’in merkezinde böyle bir inşaattan dolayı buradaki esnafın mağdur olması da Eskişehir’e yakışmayan bir durum. İçerde ne yapıldığını bilmiyoruz. Eğer buranın onaylı geoteknik projesi varsa, bir iksa projesi varsa, bu iksa projesi uygulandıysa risk çok azdır. Ama bu inşaatın şu an öyle bir projesinin olup olmadığının bilmediğimiz için veya neye göre ne yapıldığını bilmediğimiz için risk konusunda bir şey demek doğru olmaz.”