TRT Haberin haberine göre; Dünyanın en önemli eserlerinden olan ve 1985 yılında ‘Dünya Kültür Mirası’ listesine alınan Ayasofya Camii ziyaretçi yoğunluğu ve iklim etkisiyle zaman içinde yıpranıyor. Ayasofya'nın eşsiz güzelliğklerini korumak için Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün 2022 yılında başlattığı ‘Ayasofya Bütüncül Projesi’ tamamlandı.
DİJİTAL İKİZİ ÇIKARILDI
‘Ayasofya Bütüncül Projesi’ kapsamında Ayasofya'nın her alanı tarandı ve yapının dijital bir ikizi çıkarıldı. Çıkarılan dijital ikiz gelecek nesillere aktarılmak üzere arşivlendi. Ayasofya Camii olası bir depremde yıkılsa bile orijinal haliyle yeniden dijital ikizi aracılığıyla yeniden yapılabilecek.
Yapılan çalışmaları Vakıflar Genel Müdürlüğü Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanı Şengül Koncagül, TRT Haber’e projeyi anlattı:
BİREBİR AYNISI OLACAK
“Ayasofya Camii'nin bugüne kadar yapılmış projeleri tabii ki var ama Bütüncül Proje’den kastımız, yapının çevresindeki diğer yapılarda birlikte ilişkisi ve yapıdaki bütün elemanların tek tek çizilmiş projeleri. Hepsinin bir arada yer aldığı bir proje. Dijital, en son tarama teknikleri ile dijital ikizini oluşturduk. Yapıdaki herhangi bir bozulma veya olasi bir depremde, yangında, felakette hasar görmesi halinde birebir yapılmasını sağlayacak bir proje oluşturuldu.”
EN ÇABUK HASAR ALACAK YER BELİRLENDİ
“Bütüncül Proje’nin ikinci aşamasında yapının statik modellemesinin yapılarak deprem hasarlarının neler olabileceğinin öngörülerek, bunlarla ilgili önlem almaya çalışacağız. Şu anda Beyazıt Minaresi’nde iskeleler var. O kısım en çabuk hasar alabilecek yapı olarak tespit edildi."
"Bilim heyeti hocalarımız ve uzman statikciler tarafından hazırlanan projelerle restorasyona sağlanıyor. Diğer üç minare için daha aynı çalışmalar devam ediyor. Bunun dışında kubbelerde çalışmalar devam ederek olası hasarlar tespit ediliyor belgeleniyor ve bunlara yapılacak müdahaleler belirleniyor. Bunlar da Bütüncül Proje’nin içindeki diğer aşamalar.”
GELECEK KUŞAKLARA AKTARILACAK
“Ayasofya iyi olası bir İstanbul depreminde hasar alması durumunda, elimizdeki bu bütün bilgi belge ve veriler ışığında aslına uygun olarak yapılabilecektir. Bu çalışmanın amacı da zaten bunu sağlamaktır. Burada ulusal veri sistemi kullanıldı. Dijital ikizi şuan elimizde. Bu şekilde de gelecek kuşaklara aktarmış olacağız ve bir şey olduğu zaman da yapının her noktasına müdahale edebileceğiz.”
