Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın 14 Ocak 1923'te vefatının 101. yılı'nda Eskişehir Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç tarafından anıldı.
Ataç mesajında şu cümlelere yer verdi; "Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kıymetli annesi Zübeyde Hanım’ı vefatının 101. yıl dönümünde saygı ve minnetle anıyorum."
Zübeyde Hanım, Selanik'te doğduğu 1857 yılından, 14 Ocak 1923'teki son nefesine kadar Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi olarak bilindi. Zübeyde Hanım, çocukluğunu ve gençliğini Langaza'da ailesiyle geçirdi ve iyi bir eğitim almasa da okuma yazmayı öğrendi.
Zübeyde Hanım, Ali Rıza Efendi ile 1870'te evlendi ve 6 çocukları oldu: Fatma, Ahmet, Ömer, Mustafa, Makbule, Naciye. Ancak, Fatma, Ahmet ve Ömer difteri hastalığından, Naciye ise veremden dolayı genç yaşta hayatını kaybetti. Eşi Ali Rıza Efendi'nin ölümü sonrasında, Zübeyde Hanım, 1890 yılında 33 yaşında eşinden ayrı kaldı. Bu dönemde, Zübeyde Hanım, çocuklarıyla birlikte üvey kardeşi Hüseyin Ağa'nın çiftliğinde yaşamını sürdürdü.
Mustafa Kemal'in eğitimi sürecinde, annesi Zübeyde Hanım fedakarlıklar yaptı. Mustafa'nın Selanik'teki eğitimini tamamlayabilmesi için, annesi tarafından İstanbul'da bir dönem ayrı kalmak zorunda kaldı. Mustafa Kemal'in hayatında önemli bir döneme tanıklık eden Zübeyde Hanım, oğlunun Samsun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı'na liderlik etmesi sırasında duyduğu üzüntüyü de yaşadı.
MUSTAFA KEMAL İÇİN VERİLEN İDAM KARARI
Milli Mücadele döneminde Mustafa Kemal'in ve arkadaşlarının idama mahkum edilmesi haberini duyan Zübeyde Hanım, bu acı haberi kaldıramayarak kısmi felç geçirdi. Ancak, Mustafa Kemal'in annesini Ankara'ya getirme kararı, Kurtuluş Savaşı'nın sonlarına doğru gerçekleşti.
Zübeyde Hanım, Mustafa Kemal'in Latife Hanım ile evlenmeyi düşündüğü dönemde, İzmir'e gelerek burada yaşamaya başladı. Ancak, kısa bir süre sonra, 14 Ocak 1923'te, 66 yaşında hayata veda etti. Zübeyde Hanım, Karşıyaka'daki Ferik Osman Paşa Camisi avlusuna defnedildi.
