CHP’nin hazırladığı Haziran ayı Basın Özgürlüğü Raporu’na gazetecilere yönelik tehdit ve haberlere getirilen erişim engelleri damgasını vurdu. Ülkü Ocakları eski Başkanı Sinan Ateş cinayetine ilişkin haberleri nedeniyle televizyon kanalları ve gazeteciler hedefe konularak tehdit edilirken, kamu bankası olan Halkbank’tan mafyaya verilen yüz milyonlarca liralık kredilere ilişkin haberlerin sansür edilmesi için bankanın yönetim kurulu üyesi de olan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin de devreye girdi. Türkiye, cezaevindeki uyuşturucu baronlarının dahi basın özgürlüğünü hedef alarak kitap toplatma girişiminde bulunduğu, yurtdışı çıkış harcına yapılacak zamları eleştiren milletvekillerinin paylaşımlarına bile erişim engeli getirilen ülke haline dönüştü.
Haziran ayı Basın Özgürlüğü Raporunu kamuoyu ile paylaşan CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, gazetecilere yönelik tehditlere tepki göstererek, “Gazeteciler araştırmacı gazetecilik yaptığı için hedef gösteriliyor, tehdit ediliyor. Hem de sorumlu davranması gereken siyasetçiler tarafından. Türkiye’de bugüne dek 67 gazeteci hedef gösterildiği için öldürüldü! Gerçeği ortaya çıkarmak, cinayetlerin, yolsuzlukların, çetelerin ardındaki kirli ilişkileri kamuoyuna aktarmak gazetecinin görevidir. Haber alma hakkımız ve gazetecilerin can güvenliği için siyasetçiler gazetecileri hedef göstermekten, tehdit etmekten artık vazgeçmelidir” dedi.
Çakırözer’in raporuna göre gazetecilere yönelik engelleme ve tehditler ile haberlere getirilen erişim engelleri son aya damga vurdu. Raporda basın ve ifade özgürlüğü alanında haziran ayında yaşanan ihlaller şöyle sıralandı:
• Gazeteciler 60 kez hâkim karşısına çıkarken, bunlardan Furkan Karabay 1 yıl 15 gün hapis cezası ile 12.500 TL tazminat cezasına çarptırıldı.
• BirGün editörü Kayhan Ayhan hakkında Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin haber ve paylaşımları nedeniyle soruşturma başlatılırken, BirGün muhabiri İsmail Arı hakkında da ‘Menzil’in Kasası’ isimli kitabı nedeniyle soruşturma açıldı.
• Cezaevindeki yabancı uyuşturucu baronlarından biri gazeteci Timur Soykan’ın ‘Baron İstilası’ kitabı hakkında tazminat ve toplatma talebiyle dava açtı.
GAZETECİYE SALDIRI, PROTESTO TAKİBİNE ENGELLEME
• Anadolu Web TV İmtiyaz Sahibi, Gazeteciler Yazarlar ve Aydınlar Birliği Platformu Derneği (TÜGYAP) Başkanı Yasin İpek, VanSpor’a dair usulsüzlük iddiaları ve kulübe haciz yapılarak kupalarına el konulması hakkındaki haber ve paylaşımları nedeniyle Van’da saldırıya uğradı.
• Hakkâri Belediyesine atanan kayyuma dönük Diyarbakır’daki protestoları takip eden gazeteciler polis tarafından engellendi.
• Ülkü Ocakları eski Başkanı Sinan Ateş cinayetinin aydınlatılması yönündeki haberleri nedeniyle gazeteciler Barış Yarkadaş, Abdülkadir Selvi, Bahar Feyzan, Ali Kemal Erdem, Osman Sert, Gözde Şeker ve İbrahim Kahveci ile Halk TV, TV 100 ve Sözcü TV gibi televizyon kanalları siyasetçiler tarafından hedef gösterildi.
• MHP'nin yayın organı olarak bilinen Türkgün Gazetesi 21 Haziran sayısında sürmanşetten ‘Halk TV’nin avanak hafiyeliği’ başlığıyla verdiği haberde gazeteciler Barış Pehlivan, Barış Terkoğlu, Murat Ağırel ve Timur Soykan’ı hedef gösterdi.
• Hedef gösterilen isimlerden Murat Ağırel, ‘evinin önünde sürekli birilerinin olduğunu ve tehdit edildiğini’ duyurdu.
MARMARA CEZAEVİ’NDE BİRGÜN VE EVRENSEL YASAKLANDI
• Haziran ayında dikkat çeken bir başka ihlal ise cezaevlerinde haber ve gazetelere uygulanan sansür oldu. Erzincan Cezaevi’nde, BirGün’ün sayfalarındaki haber ve fotoğraflara kesilerek el konulduğu ortaya çıktı. Uygulanan sansür için, ‘Hükümet itibarsızlaştırılıyor, gündem oluşturulmak isteniyor’ mazereti getirilmesi dikkat çekti.
• Marmara Cezaevi’nde de ‘yasaklı’ denilerek BirGün ve Evrensel gazeteleri mahkûmların erişimine yasaklandı.
• BirGün yazarı Timur Soykan’ın, Ayhan Bora Kaplan suç örgütüne Halkbank’tan 550 milyon TL kredi verildiğine ilişkin haberi hakkında aynı gün erişim engeli getirilirken, Halkbank Yönetim Kurulu üyesi de olan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in haberin yayınlanmaması için medya kurumlarına ceza uyarısında bulundu. Şahin RTÜK’ün görev tanımında bulunmamasına rağmen medyaya yaptığı sansür baskısını ‘yapıcı ikaz’ diye savunmaya çalıştı.
• RTÜK Başkanı Şahin, Medyascope sitesinin film önerileri nedeniyle hedef aldığı Medyascope sitesini “Gözümüz üzerlerinde…” diyerek tehdit etti.
• RTÜK de bir programdaki konuğun ifadeleri nedeniyle Açık Radyo’ya idari para cezası ve beş günlük yayın durdurma cezası verdi. Temmuz ayının ilk günlerinde de Açık Radyo’nun lisansı iptal edildi.
ZAMLARA TEPKİYE ENGELLEME
Siyasetçilerin, bürokratların rüşvet, cinsel istismar ve suç örgütü liderleri ile olan ilişkilerini konu alan çok sayıda haber haziran ayında da erişime engellendi. Erişim engeli getirilen haber ve içerikler şöyle:
“İstanbul‘da görevli savcının cinsel istismar davası, inşa ettiği binalar Kahramanmaraş depremlerinde yıkılan AKP’li müteahhidi yurt dışına kaçıran bürokrat, Enerji eski Bakanı Berat Albayrak ve kardeşi Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirket kurduğuna ilişkin Paradise Papers belgelerine ilişkin haberler, ürünlerinde domuz eti tespit edilen bir firma hakkındaki haberler, Adalet Bakanlığı‘nda görevli üst düzey bir ismin suç örgütü lideri olmakla yargılanan Ayhan Bora Kaplan’la arama trafiği geçmişi olduğu, Adana Adliyesinde görev yapan hâkimin rüşvet, uyuşturucu gibi suçlarına ilişkin müfettiş raporu, terör örgütü DAEŞ’in mali yapısına yönelik düzenlenen operasyon haberleri, afetleri çocuk yaşta evliliklerin yasaklanmasına bağlayan profesörle ilgili haberler, AKP’li Sancaktepe Belediyesi’nden ihale alan şirket ile ilgili haberler, A Haber, Takvim ve Sabah gazetelerinin YouTube kanallarının hacklenmesi haberleri, CHP’li Namık Tan ve DP’li Cemal Enginyurt’un yurt dışı çıkış harcına ve ÖTV’ye yapılacak zamla ilgili sosyal medyadan verdikleri tepkiler ve bununla ilgili haberler.”