Son bir yılda hem damacana hem de ambalajlı su fiyatlarında yüzde 100’e varan artışlar yaşandı.
Özellikle haziran ayından itibaren sektörde iki kez peş peşe fiyat artışı yapıldı.
Türkiye genelinde 19 litrelik damacana su fiyatları, bölgesine bağlı olarak 140 liraya kadar çıkarken, ortalama satış fiyatları 100-120 lira arasında değişiyor. Akaryakıt, döviz ve asgari ücrette ciddi bir artış olmamasına rağmen, içme suyu fiyatlarındaki bu yükseliş, vatandaşların tepkisine neden oluyor.
Türkiye Gazetesi’nden Kaan Zenginli’nin haberine göre, İstanbul Su ve Meşrubat Satıcıları Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, içme suyu pazarının yaklaşık yüzde 70’inin yabancı markaların hakimiyetinde olduğunu ifade etti. Akkaya, "Ekmekte olduğu gibi suda da tavan fiyat uygulaması bulunuyor çünkü su, acil gıda statüsünde değerlendiriliyor. Her yıl belirli bir fiyat tarifesi açıklıyoruz ancak yabancı markalar bu tarifeye uymuyor ya da farklı yöntemlerle bunu es geçiyorlar" dedi.
TEPKİLER BÜYÜYOR
Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, içme suyu fiyatlarında son bir yılda yaşanan yüzde 100’lük artışın kabul edilemez olduğunu belirterek bakanlığa çağrıda bulundu. Deniz, “Piyasa şartları gereği bu zamları aşırı buluyoruz. İşletme maliyetlerinin bir yılda bu kadar artmış olması mümkün değil. Ne döviz kuru ne enerji maliyetleri ne de asgari ücrette bu ölçüde bir yükseliş oldu. Firmalar kendi belirledikleri fiyatlarla hareket ediyor. Bu durumla ilgili tüketicilerden şikayetler alıyoruz. Ticaret Bakanlığı’nın, özellikle Ticaret Genel Müdürlüğü ve Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nun devreye girerek denetim yapması gerekiyor. Fiyatların hangi gerekçelerle artırıldığının sorgulanması ve fırsatçılık varsa gerekli yaptırımların uygulanması lazım” dedi.
Ambalajlı su sektörüne ilişkin Türkiye Ambalajlı Su Üreticileri Derneği’nin (SUDER) verilerine göre, sektör 2023 yılında yüzde 1,6 oranında büyüme göstererek 10,8 milyar litrelik bir pazar hacmine ulaştı. Bu hacmin 5,3 milyar litresi yüzde 4,5 küçülen damacana satışlarından, 5,5 milyar litresi ise yüzde 8,1 büyüyen PET şişe satışlarından oluştu. Damacana satışları toplam hacmin yüzde 49’unu oluştururken, diğer ambalajlı su ürünleri yüzde 51’lik bir pay aldı. Sektörün toplam cirosu ise 31,1 milyar liraya ulaştı.
Kişi başına düşen ambalajlı su tüketiminin 127 litre olduğu belirtilirken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında toplam 391 bin 876 ton ambalajlı su ihraç edildi ve 74,4 milyon dolar ihracat geliri elde edildi. Sektör temsilcileri, 2024 yılında ambalajlı su pazarının 11,1 milyar litreye ulaşmasını hedefliyor.
