Amerika Birleşik Devletleri’nde borsa endekslerinde yaşanan son gelişmeler, küresel ekonomi gündemini yeniden şekillendirdi. ABD Başkanı Donald Trump tarafından uygulamaya alınan yeni gümrük tarifeleri, Wall Street’te sert fiyat hareketlerine yol açtı. Üç gün üst üste yaşanan değer kayıplarıyla S&P 500 ve Nasdaq gibi önde gelen endeksler ayı piyasası seviyelerine geriledi.
S&P 500 endeksi, pazartesi günü %4’lük bir düşüş yaşayarak üç gün içinde toplam %13 oranında değer kaybına uğradı. Bu, 2008 finansal krizinden bu yana benzer sürede yaşanan en büyük gerileme olarak kayıtlara geçti. Endeksin şubat ayındaki rekor kapanış seviyesinden bu yana toplam kaybı %20’ye ulaşarak teknik olarak ayı piyasasına girildiği sinyalini verdi.
Dow Jones Endüstriyel Ortalaması ise perşembe ve cuma günleri arka arkaya 1.500 puanlık değer kaybı yaşamıştı. Pazartesi günü de bu trend devam etti ve endeks 1.363 puan daha gerileyerek %3,5 oranında düşüş gösterdi.
Teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite endeksi de benzer şekilde %4 oranında değer kaybetti. Yatırımcılar özellikle teknoloji hisselerinde yoğun satış yaparak nakit pozisyonlarını artırmaya yöneldi.
Başkan Trump’ın Cumartesi günü devreye aldığı %10 oranındaki gümrük tarifesi, özellikle Çin ve Avrupa Birliği ile olan ticari ilişkileri etkileyen önemli bir adım oldu. Hafta sonuna girilirken, yatırımcılar tarifelerin yumuşatılması ya da ertelenmesi yönünde bir açıklama beklerken, Trump yönetimi sert tavrını sürdürdü.
Trump, pazar akşamı yaptığı açıklamada, “Her şeyin kötüye gitmesini istemiyorum ama bazen bir sorunu çözmek için ilaç almak gerekir,” ifadelerini kullandı. ABD’nin Çin ile olan ticaret açığını kapatmak için bu adımların gerekli olduğunu belirtti.
Ticaret Bakanı Howard Lutnick, CBS News’e yaptığı açıklamada tarifelerin yürürlükte kalacağını ve kısa vadede geri adım atılmasının söz konusu olmadığını açıkladı. Lutnick, “Vergiler uygulanacak ve etkileri günlerce hatta haftalarca sürecek,” dedi.
Hazine Bakanı Scott Bessent ise 50’den fazla ülkenin tarifelerle ilgili olarak ABD yönetimiyle görüşmek istediğini ancak mevcut sorunların kısa sürede çözülemeyecek kadar karmaşık olduğunu ifade etti.
Yatırımcıları şaşırtan en büyük unsur ise tarifelerin belirli ekonomik dayanaklardan yoksun olmasıydı. Özellikle Çin’in Cuma günü ABD’den yapılan tüm ithalata karşılık %34 oranında gümrük vergisi uygulayacağını duyurması, piyasadaki satışı daha da derinleştirdi.
