Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkını veren yasal düzenleme 5 Aralık 1934 yılında yürürlüğe girdi. Türkiye’de kadınlar Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde seçme ve seçilme hakkını İsviçreli kadınlardan 36, Fransız kadınlardan 11, Belçikalı kadınlardan 14 yıl önce elde etti.
ESKİŞEHİR’İN İLK KADIN MİLLETVEKİLİ 1973’TE
Cumhuriyetin en önemli kazanımlarından olan kadının seçme seçilme hakkı, Türkiye’de birçok Avrupa ülkesinden önce yürürlüğe girmiş olsa da pratikte kadınlar siyasette her zaman seçilen tarafta olamadı. 100 yıllık cumhuriyet ve 28 Türkiye Büyük Millet Meclisi yasama dönemleri içinde Eskişehir’den ilk kadın milletvekili 1973 seçimlerinde, yani 15. dönemde seçildi. Ayşe Aliye Köksal, 1973 seçimlerinde CHP’den Eskişehir’in ilk kadın milletvekili olarak Meclis’e girdi. 1924 yılında dünyaya gelen ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Kimsesiz Çocuklar Bakım Yurdu, Yetiştirme Yurdu, Hava Güçlendirme Vakfı, Trafik Kazalarını Önleme ve Kızılay Cemiyetleri Üyesi ve Yönetim Kurulları Başkanlığı görevlerinde bulunan Ayşe Aliye Köksal, 5 Kasım 1987 yılında hayatını kaybetti.
38 YILIN ARDINDAN 2011’DE İKİ KADIN MİLLETVEKİLİ SEÇİLDİ
Ayşe Aliye Köksal’ın ardından 38 yıl boyunca TBMM’ye hiç kadın milletvekili gönderemeyen Eskişehir’de 2011 seçimlerinde MHP’den Ruhsar Demirel, AK Parti’den Ülker Can, 24. Dönem Eskişehir Milletvekilleri olarak Meclis’e girdi. Böylece Eskişehir, 38 yılın ardından 2 kadın milletvekiline kavuşmuş oldu.
2015 SEÇİMLERİNDE CHP’DEN VE AK PARTİ’DEN
2011 seçimlerinden sonra gerçekleşen Haziran 2015 seçimlerinde Eskişehir, TBMM’ye yine 2 kadın milletvekili göndermeyi başardı. Haziran 2015 seçimlerinde (25. Dönem) CHP’den Gaye Usluer, MHP’den Ruhsar Demirel, Eskişehir milletvekili seçildi. Hükümet kurulamadığı için 2015 yılının 1 Kasım’ında tekrar genel seçimler yapıldı. Kasım 2015 seçimlerinde (26. Dönem) CHP'den Gaye Usluer, AK Parti’den Emine Nur Günay Eskişehir milletvekili seçildi.
SON SEÇİMLERDE İKİ KADIN MİLLETVEKİLİ
2018 yılında yapılan genel seçimlerde (27. Dönem) AK Parti’den Emine Nur Günay, CHP’den Jale Nur Süllü Eskişehir milletvekili seçildi. Son yapılan 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde (28. Dönem) AK Parti’den Ayşen Gürcan, CHP’den Jale Nur Süllü Eskişehir milletvekili olarak Meclis’e girmeyi başardı.
1973 yılına kadar hiç kadın milletvekili olmayan Eskişehir’de, 1973 yılında ilk kadın milletvekili CHP’den seçildi. Sonrasında 38 yıl boyunca Meclis’e giremeyen, aday gösterilmeyen kadınlar, 2011 seçimlerinde şeytanın bacağını kırdı. 38 yılın ardından AK Parti ve MHP’den aday olan iki kadın milletvekili Eskişehir’i temsil etmek için Meclis’e girebildi. Eskişehir’de 1973’te kadınların CHP ile başlayan sürecini, 2011 yılında AK Parti ve MHP gösterdikleri kadın adaylarla devam ettirdi.
ESKİŞEHİR’İN KADIN MİLLETVEKİLLERİ VE SEÇİLDİĞİ DÖNEMLER
1973 Genel Seçimleri (15. Dönem)
Ayşe Aliye Köksal (CHP)
2011 Genel Seçimleri (24. Dönem)
Ruhsar Demirel (MHP)
Ülker Can (AK PARTİ)
Haziran 2015 Genel Seçimleri (25. Dönem)
Gaye Usluer (CHP)
Ruhsar Demirel (MHP)
Kasım 2015 Genel Seçimleri (26. Dönem)
Emine Nur Günay (AK PARTİ)
Gaye Usluer (CHP)
2018 Genel Seçimleri (27. Dönem)
Emine Nur Günay (AK PARTİ)
Jale Nur Süllü (CHP)
2023 Genel Seçimleri (28. Dönem)
Ayşen Gürcan (AK PARTİ)
Jale Nur Süllü (CHP)
