Son dönemlerde vakıf ve devlet müzelerinin yanında yerel yönetimlerin açtığı müzelerle, Eskişehir ‘müzeler şehrine’ dönüşüyor. Unesco Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer alan tarihi Odunpazarı Evleri’nin olduğu bölgede yoğunlaşan müzeler, turizm hareketliliğinin yanı sıra yaşam kültürünün gelecek nesillere aktarılmasında da etkin bir rol oynuyor. 

Müze sayısı her yıl artıyor 

Eskişehir’de faaliyet gösteren müzeler şu şekildedir; Eti Arkeoloji Müzesi, TÜLOMSAŞ Müzesi, Cumhuriyet Tarihi Müzesi, Pessinus Açıkhava Müzesi, Vecihi Hürkuş Havacılık Müzesi, Çağdaş Cam Sanatları Müzesi, Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi, Kurtuluş Müzesi, Kent Belleği Müzesi, Anadolu Üniversitesi Çağdaş Sanatlar Müzesi, Sivrihisar Kilim Müzesi, Zaimağa Konağı, İnönü Karargah Binası ve Savaş Müzesi,  Sivrihisar Açık Hava Heykel Müzesi, Eskişehir Ticaret ve Sanayi Müzesi, Ahşap Eserler Müzesi,  Lületaşı Müzesi,  Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu Kırım Tatar Müzesi, Osman Yaşar Tanaçan Fotoğraf Müzesi, İmren Erşen Oya Müzesi, Tayfun Talipoğlu Daktilo Müzesi, Zühal Yorgancıoğlu Moda Tasarım Müzesi Yeşil Efendi Konağı Atatürk İle Bir Gün Müzesi,  Eskişehir Hamam Müzesi, Eğitim Karikatürleri Müzesi, Odunpazarı Modern Müze, Prof. Dr. M. Rifat Bozkurt Mineraloji Müzesi, ESOGÜ Mask Müzesi,  Zooloji Müzesi,  Yunus Emre Müzesi, Seyitgazi Bor ve Etnografya Müzesi,  Eskişehirspor Müzesi, Küçük Prens Kitap Müzesi, Beylerbeyi Konağı Eczacılık Müzesi…


Eti Arkeoloji Müzesi; Eskişehir Eti Müzesi, Neolitik Çağ’dan günümüze ışık tutan bir arkeoloji müzesidir. Müze bünyesinde Neolitik, Kalkolitik, Tunç, Hitit, Frig, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerini kapsayan yaklaşık 22.500 eser bulunuyor.

Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi; Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen'in yaptığı balmumu heykellerinin sergilendiği müzede, siyaset, sanat ve spor dünyasından birçok ünlü ismin heykeli bulunuyor.  

Odunpazarı Modern Müze (OMM); Osmanlı kubbe mimarisi, geleneksel Japon mimarisi ile Odunpazarı sivil mimarisinden esinlenerek ünlü Japon mimarlık ofisi "Kengo Kuma and Associates" tarafından tasarlanan ve işadamı Erol Tabanca tarafından 2019 yılında hayata geçirilen OMM’de, sergileme alanları, çeşitli etkinlik mekanları, atölyeler, kafe ve müze dükkanı yer alıyor. 

Eskişehir Ticaret ve Sanayi Müzesi (ETO Müze); Eskişehir Ticaret Odası tarafından 2017 yılında kurulan müze, çoğu vatandaşların bağışladığı 600’e yakın eserle kentin tarihi, kültürel ve ekonomik geçmişine ışık tutuyor.  

Eskişehir Hamam Müzesi; Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin şehre kazandırdığı Eskişehir Hamam Müzesi, tarihi Odunpazarı Bölgesi’nde yer alıyor. Eskişehir Hamam Müzesi, ülkemizin 6’ncı Hamam Müzesi olmasına karşın yıkanma kültürünü geçmişten günümüze konu edinmesiyle Türkiye’nin ilk ve tek Hamam Müzesi olma özelliğini taşıyor. 3 katlı kubbeli bir mimariye sahip müze sekiz ayrı alandan oluşuyor.  Müzede tellak, natır, meydancı, hamam anası, külhanbeyi gibi hamam karakterlerine, daha önce hiç değinilmemiş gizli kahramanlar olan şerbetçi ve Eskişehir’in meşhur helvacı karakterlerine, ilk sağlıkçılar olarak kabul edilen berberlere de yer veriliyor.

TÜLOMSAŞ Müzesi; Türk mühendis ve işçileri tarafından TÜLOMSAŞ tesislerinde üretilen, Türkiye’nin ilk yerli otomobili “Devrim Otomobili’nin sergilendiği müzede ayrıca, Türkiye’nin ilk yerli buharlı lokomotifi olan Karakurt,  Mehmetçik Buharlı Lokomotifi, 2200 tipi Buharlı Lokomotif, 24000 tipi Lokomotife ait makinist kabini de sergileniyor.

Lületaşı Müzesi; Odunpazarı Belediyesi tarafından 2008 yılında açılan Eskişehir Lületaşı Müzesi, Kurşunlu Camii’nin külliyesinde hizmet veriyor. Lületaşı Müzesi’nde 1998 yılından bu yana yapılan uluslararası Lületaşı Festivalleri, Lületaşı El Sanatları yarışmaları ve sergilerinde yer alan 60 sanatçıya ait 400 civarında eser sergileniyor.  

Metin Yurdanur Açık Hava Müzesi; Türkiye’nin ilk, dünyanın ise sayılı müzelerinden biri olan Metin Yurdanur Açık Hava Heykel Müzesi, tarihi Surp Yerortutyan Kilisesi bahçesi ile Sivrihisar’ın ünlü kayalıkları arasındaki yamaca kurulu. Müzede, Metin Yurdanur’a ait Mustafa Kemal Atatürk’ten Yaşar Kemal’e, Yunus Emre’den Karacaoğlan’a önemli isimlerden oluşan 100’e yakın eser sergileniyor. 

Kurtuluş Müzesi; Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin, İnönü Savaşları sırasında Batı Cephesi Komutanı olan İsmet Paşa’nın Odunpazarı’nda konakladığı Mestanoğlu Halil Konağı’nı restore ederek, Cumhuriyet’in kuruluşunun 93’üncü yılında hizmete açtığı Eskişehir Kurtuluş Müzesi, çağdaş teknolojiyle bilgi ve belgeyi harmanlayan bir tasarımla Eskişehir’in tarihine ışık tutuyor. 

Çağdaş Cam Sanatları Müzesi; Büyükşehir Belediyesi, Anadolu Üniversitesi ve Cam Dostları Grubu’nun işbirliğiyle kurulan Türkiye’nin ilk cam müzesinde yerli ve yabancı çok sayıda sanatçının eseri sergileniyor. 

Tayfun Talipoğlu Daktilo Müzesi;  Tayfun Talipoğlu Daktilo Müzesi, 2016 yılından itibaren, Odunpazarı Belediyesi tarafından restore edilip ziyarete açılan Şamlıoğlu Konağı’nda hizmet veriyor. Müzede, gazeteci ve televizyon yapımcısı Tayfun Talipoğlu’na ait 80 daktilo ile bağışçıların daktiloları sergileniyor. Müze, Türkiye’nin ilk daktilo müzesi olma özelliğini taşıyor. 

İmren Erşen Oya Müzesi; Tarihi Odunpazarı bölgesinde 1890 yılında yapılan konağın restorasyonun ardından kent müzeleri arasında yerini alan İmren Erşen Oya Müzesi'nde, sanatçının köy köy gezerek topladığı 5 bin parçadan oluşan eser bulunuyor.  

Zühal Yorgancıoğlu Moda Tasarım Müzesi; Bugüne kadar uluslararası birçok organizasyona imza atarak sayısız ödül kazanmış ve moda tasarımlarıyla dünyada Türk sanat ve kültüründen söz ettirmiş dünya çapında kreatör Zühal Yorgancıoğlu’nun yaratıcı ve çok renkli üç çeyrek asırlık çalışma hayatını ele alan “Zühal Yorgancıoğlu Moda Tasarım Müzesi” tarihi Odunpazarı bölgesinde yer alıyor.

Kaynak: Hakan Türktan