Eskişehir Türk Ocağı tarafından düzenlenen geleneksel Perşembe Sohbetleri kapsamında bu hafta “İran Petrolleri ve İngiliz Tahakkümü” konusu ele alındı. Sohbetin konuşmacısı Dr. Alper Yıldırım, İran’ın petrol tarihine ışık tutan önemli bilgiler paylaştı.
Dr. Yıldırım, İran’da petrolün antik dönemlerden bu yana bilindiğini ve eski medeniyetler tarafından kutsal bir madde olarak görüldüğünü belirtti. Modern İran tarihinde petrolün ekonomik, sosyal ve politik gelişmelerde oynadığı rolü vurgulayan Yıldırım, Kaçar Hanedanı döneminde yabancı girişimcilerin ilgisini çeken zengin petrol kaynaklarının, ülkenin kaderini nasıl etkilediğini anlattı.
Yıldırım, İngiltere’nin Anglo-Persian Oil Company (APOC) aracılığıyla İran petrolü üzerindeki kontrolünü ele geçirdiğini ve bu durumun İran halkı tarafından bir sömürü düzeni olarak algılandığını ifade etti. Muhammed Musaddık’ın petrolü millileştirme adımının Batı’da yarattığı rahatsızlık ve bu gelişmelerin 1954 yılında ABD destekli bir darbeye yol açtığını hatırlattı.
1979 İslâm Devrimi sonrası petrolün millileştirilmesinin İran’a ekonomik ve siyasi açıdan ağır bedeller ödettiğini vurgulayan Dr. Yıldırım, bu kararın günümüzde bile İran ekonomisi üzerinde etkili olduğunu dile getirdi.
