Yunan işgali sırasında Mustafa Kemal Atatürk’ü ağırlayan “Yeşil Efendi Konağı”, Bakanlar Kurulu’na Ankara dışında ilk kez ev sahipliği yapan “Zaimağa Konağı”, Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü’nün konakladığı “Mestanoğlu Halil Konağı” ile İnönü Savaşlarının sevk ve kumanda edildiği askeri karargah ziyaretçilerini geçmişe götürüyor.
Eskişehir Kurtuluş Müzesi
İnönü Savaşları sırasında Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü’nün Eskişehir’deki tarihi Odunpazarı Bölgesi’nde konakladığı Mestanoğlu Halil Konağı, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek Cumhuriyet’in kuruluşunun 93’üncü yıldönümünde hizmete açıldı. Müze bilgi ve belgeleri çağdaş teknolojinin yardımıyla sentezliyor. Zemin katta çocukların kullanımı için bir bölüm yer alıyor. Bu bölümde dokunmatik ekranlar kullanılarak Kurtuluş Savaşı ve Lozan Barış Konferansı süreçleri anlatılıyor.
Müzenin üst katında ise “Karikatürlerle Milli Mücadele”, “Gazetelerle Milli Mücadele”, “Strateji Odası” ve “Gösterim Odası” olmak üzere dört ayı oda bulunuyor. ‘Strateji Odası’nda 6 Ocak 1921’de Yunan Ordusunun saldırısıyla başlayan I. İnönü Savaşı ve bu savaşla eş zamanlı olarak gelişen Ethem İsyanı harita üzerinde animasyonla anlatılıyor. Bu odada ayrıca Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen tarafından yapılan İsmet İnönü, Fahrettin Altay ve Mehmetçik balmumu heykelleri de bulunuyor. Üst kattan çıkış katına inildiğinde ise ziyaretçileri iki oda daha bekliyor. Odalardan ilki “öz çekim odası”. Bu bölümde ziyaretçiler kiosktaki Atatürk ve milli mücadele görsellerinin karşısına geçerek fon fotoğrafı ile kendi fotoğraflarını çekebiliyor, çekilen fotoğraf ziyaretçinin mail adresine anında iletilebiliyor. Eskişehir Kurtuluş Müzesi’nin orijinal bezemeli duvarları ile dikkati çeken diğer odada ise ziyaretçiler dokunmatik fotoğraf havuzunu kullanarak Kurtuluş Savaşı’nın görsellerine ulaşabiliyor.
İnönü Karargah Binası ve Savaş Müzesi
Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü’nün karargah binası olarak kullandığı evde oluşturulan müze, İnönü Zaferi’nin 80’inci yıldönümünde hizmete açıldı. Eskişehir’in İnönü İlçesi’nde yer alan müzede, İnönü Savaşlarını içeren fotoğraflar, İnönü’nün ve diğer kumandanların vermiş oldukları cephe emirleri, Akşehir 1185.Sefer Malzeme Ana Depo Komutanlığınca verilen silahlar, İnönü Kaymakamlığı'nın savaş alanından topladığı silahlar ve askerî malzemeler sergilenmektedir. Ayrıca İsmet İnönü’nün resmî üniformalarının kopyaları, Eskişehir ETİ Arkeoloji Müzesi etnografya bölümünden getirilen yöresel etnografik eserler görülebilir.
Yeşil Efendi Konağı Atatürk ile Bir Gün Müzesi
Cumhuriyet’in ilk milletvekillerinden Yeşil Efendi lakaplı Halil İbrahim Efendi tarafından yaptırılan Yeşil Efendi Konağı, Odunpazarı Belediyesi tarafından, Atatürk ile bir gün geçirebileceğiniz bir müzeye dönüştürüldü. Kurtuluş Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk’ün Eskişehir ziyareti sırasında bir gece kaldığı Yeşil Efendi Konağı, bugün ‘Atatürk ile Bir Gün Müzesi’ olarak hizmet veriyor. Hem Kurtuluş Savaşı’nın hazırlıklarını içeren hem de Kurtuluş Savaşı sırasında bu bölgede bulunan materyallerin sergilendiği müzede, Cumhuriyet’in nasıl kurulduğuna adım adım tanıklık ediliyor. Ziyaretçiler, müzede arttırılmış gerçeklik uygulaması ile Atatürk ve Yeşil Efendi ile fotoğraf çektirebiliyor.
Bakanlar Kurulu’nun Ankara dışında ilk kez toplandığı yer: Zaimağa Konağı
Kurtuluş Savaşı sırasında Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve dönemin Bakanlar Kurulu’nun Ankara dışında ilk kez toplandığı Eskişehir’in Sivrihisar İlçesi’nde Zaimağa Konağı, Milli Mücadeleden izler taşıyor. Günümüzde konağın ilk katı Zaimoğlu ailesinin yaşamını anlatırken, üst kat ise ziyaretçilerine bir müze atmosferi içerisinde Kurtuluş Savaşına, dönemin Bakanlar Kuruluna, Türk tarihinin önemli toplantısına ve Atatürk’e dair kesitler sunuyor.