Konu hakkında değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, kira gelirlerinin beyan edilmesi sürecine dair önemli bilgileri paylaştı. 2024 yılı içerisinde mülklerini kiraya verenlerin vergi beyanında bulunması gerektiğini belirten Özelmacıklı, belirli bir gelirin üzerine çıkanların bu yükümlülükten muaf olamayacağını söyledi.
Konutta 33 bin TL, iş yerlerinde ise 230 bin TL'yi aşan kira gelirlerinde beyanname zorunluluğu var. 2024 yılı itibarıyla konut kira geliri 33 bin TL’nin altında olanlar beyanname vermek zorunda değilken, iş yerlerinden elde edilen kira gelirlerinde brüt 230 bin TL sınırını geçenler beyanda bulunmak durumunda.
Beyanname sürecinde mülk sahipleri için "Götürü Gider" ve "Gerçek Gider" olmak üzere iki farklı gider yöntemi uygulanabiliyor.
Götürü gider yöntemiyle kira gelirinden belirlenen istisna düşüldükten sonra, kalan tutarın yüzde 15’i doğrudan indirime tabi tutuluyor. Ancak bu yöntemi seçenler iki yıl boyunca "Gerçek Gider" yöntemine geçemiyor. Gerçek gider yöntemini tercih edenler tadilat, bakım-onarım giderleri, krediyle alınan konutlarda faiz ödemeleri, kendi ikamet ettiği yerin kira bedeli, eğitim ve sağlık harcamaları gibi bazı masrafları düşebiliyor.
SON ÖDEME TARİHİNE DİKKAT
2024 yılına ait kira gelir beyanları 1 Mart itibarıyla verilmeye başlandı ve mülk sahiplerinin 2 Nisan 2025 tarihine kadar beyanda bulunması gerekiyor.
Birinci taksit ve damga vergisi en geç 2 Nisan 2025’e kadar ödenecek, ikinci taksitin son ödeme tarihi ise 31 Temmuz 2025. Vergi ödemeleri, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın "Hazır Beyan Sistemi" veya Dijital Vergi Dairesi üzerinden yapılabiliyor.
Kira beyannamesi sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli konu ise tevsik zorunluluğu olarak bilinen düzenleme. Kiraya veren kişilerin, tahsilat işlemlerini banka ya da PTT gibi resmi kanallar üzerinden gerçekleştirmesi gerekiyor. Aksi takdirde, beyan edilmeyen ya da eksik beyan edilen kira gelirleri için, ilgili işlem tutarının yüzde 10’u kadar özel usulsüzlük cezası uygulanabiliyor.
Ayrıca, emsal kira bedeli uygulaması kapsamında, belirli durumlar dışında her taşınmazın kira geliri elde edilmesi bekleniyor. Örneğin, bir kişinin ebeveynine, büyükanne veya büyükbabasına ya da kardeşine ücretsiz olarak tahsis ettiği bir konut için kira bedeli alınmasa bile herhangi bir gelir vergisi uygulanmıyor. Ancak, mülk sahibi bir başkasına herhangi bir bedel almadan konutunu kullandırıyorsa, devlet belediye rayiç bedelinin yüzde 5’i kadar bir kira bedeli hesaplıyor ve bunu gelir olarak değerlendiriyor.
Vergilendirme süreci, mülk sahiplerinin yıllık kira kazançlarına göre hesaplanıyor. Örneğin, aylık 20 bin TL kira geliri olan bir mülk sahibinin yıllık kazancı 240 bin TL olarak hesaplanırken, vergi istisnası ve giderlerin düşülmesiyle birlikte yaklaşık 30 bin 362 TL vergi ödemesi gerekiyor. Aynı şekilde 15 bin TL kira geliri olan bir mülk sahibinin yıllık kazancı 180 bin TL olurken, vergi istisnası sonrası yaklaşık 20 bin 162 TL vergi ödemesi gerekiyor.
