Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanı Halil Ünal, Eskisehir Net’te yayınlanan “Net Tarım” programına konuk olarak, Burak Kuşan’ın sorularını yanıtladı.
1,5 MİLYAR TL’LİK CİROYA ULAŞTI
30 Ağustos 1999’da göreve seçildim. Geldiğimiz gün kurumda pulluk demiri dahi yoktu. Her taraf kredi borcu… Panko Birliği bugün 1,5 milyar liralık kurum yapmışız. Kooperatifimizin tüm projeleri Türkiye’ye örnek oluyor. Çiftçi kurumuna, kurumda çiftçine sahip çıkıyor. Ekonomik olarak zor zamanlardan geçen çiftimize şuanda beş ay vadeli, sıfır faizle mazot veriyoruz. Sadece akaryakıtta değil tohumda, gübrede, ilaçta ve tüm mekanizasyonlarda çiftçimize destek oluyoruz. 25 yıldır çiftçinin gübre ihtiyacının yüzde 75’e yakınını karşılıyoruz. Önemli olan da iyiyi ucuza verebilmek, çiftçiyi dar gününde faiz almadan finansa edebilmek...
KÖYE KIZ VERMEK İSTEMİYORLAR
Bugün, ‘insanlarımızı köyde tutalım’ diyoruz. Tamam tutalım… Ancak insanları köyde tutabilmenin de birkaç şartı var. Birincisi tarımın para kazandırması gerekiyor. İkincisi kırsala hizmet etmeniz gerekiyor. Camisine imam, okuluna öğretmen göndermeniz lazım. Eğitimin mutlaka köyde verilmesi gerekiyor. Okulları kapatmaktan ve taşımalı sistemden vazgeçilmeli. Köylerde bugün insan kalmamış. Kimse köylere kız vermek istemiyor. Kırsal nüfusu yüzde 42’lerden 5,8’e gelmiş. Gelecekte insanların aç kalmaması adına yeni bir tarım politikasına ihtiyacımız var.
1 MİLYON 420 BİN TON REKOLTE BEKLENTİSİ
Eskişehir’de sözleşmeli pancar ekimi 1 milyon 510 bin ton. Bu yıl 1 milyon 420 bin ton rekolte bekliyoruz. 18 Eylül’de pancar alım kampanyasının açılışını yapacağız. Pancarın dekar başına maliyeti 2 bin 500 lira. Geçen yıl 1750 TL olan pancar taban fiyatının bu yıl en az 3000 TL olmasını bekliyoruz. Bunun altında bir fiyat moral bozucu olur. Önümüzdeki yıl pancar ekimi azaltır.
AYÇİÇEĞİ VE MISIR ALIMI YAPACAK
Hububat alım fiyatlarının kabul edilir bir tarafı yok. TÜİK tarım girdilerinin son altı aylık enflasyon artışını yüzde 50 olarak açıkladı. Yüzde 50’lik artışın olduğu bir yerde ürüne yüzde 7 ya da yüzde 10 zam verirseniz üreticiyi öldürür, iflas ettirirsiniz. Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi olarak üyelerimizden hububat alımı yapıyoruz. Ayrıca bugün itibariyle de ayçiçek alımına başladık. Ayçiçek alımını tamamladıktan sonra mısır alımına da başlayacağız.
ÜRETMEZSEN KÜFLÜ MISIRI YERSİN
Türkiye’de mısır altyapısı olmayan bir üründür. Ortalama buğday verimliliğinin 300 kilogram olduğu günlerde Eskişehir çiftçisini mısırla ilk defa biz tanıştırdık. Sözleşmeli ekim yaptırdık, kuruttuk, Toprak Mahsulleri gibi taban fiyat açıkladık ve alımını gerçekleştirdik. Tohumunu, gübresini, ilacını ve akaryakıtı verdik. Sonuçta alternatif bir ürün girdi. Tek sıkıntı rutubeti düşmüyor. Kalkanlı-Aksaklı Mahallesi arasına bin tonluk kurutma tesisi kurulacak. Yanına da bir yem fabrikası planlıyor. Mısır için gerekli olan çelik silolar ve mısır kurutma tesislerinin yüzde 50’si devlet tarafından sübvanse edilmelidir. Destek olursa mısır ayağa düşmez, her yıl aynı şeylerle karşılaşmayız. Mısır üretimi olmazsa eğer ithal edersiniz. Amerika’nın ya da Avrupa’nın küflenmiş mısırlarını yemek zorunda kalırsın. Onun için üretmemiz gerekir.
ÇİFTÇİYİ TÜCCARA EZDİRMEYEĞİZ
Biz çiftçiyi tüccara asla ezdirmemeliyiz. Ana görevimiz bu olmalıdır. Devletin gücüne, birlik ve beraberliğe ihtiyacımız var. Toprak Mahsulleri Ofisi, Tarım Kredi Kooperatifleri ve Pancar Kooperatifleri birlikte olmak zorundadır. Şuanda borsada sadece biz varız. Bizim yağ fabrikamız mı var? Benim işim ayçiçeği almak mı? Bizim görevimiz çiftinin malına sahip çıkmak, üreticiyi ezdirmemek. Pancar Ekicileri Kooperatifi üyelerinin her malına Eskişehir Ticaret Borsası’nda fiyat vereceğiz, üyelerimizin ürünlerini tüccara asla ezdirmeden satın alacağız. Parasını da peşin ödeyeceğiz. Çiftçimizin içi rahat olsun.
ACİL EYLEM PLANINA İHTİYAÇ VAR
Türkiye’nin bugün nüfusu 85 milyon 372 bin 377…Bu ülke nüfusu 35 milyonken de aynı topraklarla geçiniyordu. Ülkeye gelen turistlerle birlikte yılda gıda anlamında bakmamız gereken nüfus 130 milyon. Aynı topraklarda verimliliği artırmamız, ürün planlaması yapmamız lazım. Yoksa ithal etmek durumda kalırız. Çiftçiyi köyde tutmamız gerekir. Köyü ve üretimi sevdirmemiz lazım. Öyle “kız yok” dersen kimse gitmez. Çok acil bir eylem planına ve tarımda yeni yapılanmaya ihtiyacımız var.
TARIMDA YAŞ ORTALAMASI 58
Dünya üreticisini destekliyor, bizde de yapılabilir. Türkiye’de toplam 2 milyon 264 bin üretici var. 2 milyon 264 bin kişi üretecek, 130 milyon kişi yiyecek. Bunu da ucuza tüketmesi gerekiyor. Dünya borsa fiyatlarıyla rekabet etmemiz, turisti kazıklamamız lazım. 2 milyon 64 bin üretici, 130 milyon kişiye bakar. Bakar ama çiftçiyi yerinde tutabilirsek bakabilir. Genç çiftçiye ihtiyacımız var. Almanya’da ÇKS’ye (Çiftçi Kayıt Sistemi) kayıtlı çiftçinin yaş ortalaması 30, Türkiye’de 58…Tarımda yaşın getirdiği bir yorgunlukta söz konusu.
ASLA SİYASET DÜŞÜNMÜYORUM
Siyasetle ilgili bir planım asla yok. Her zaman çiftçimizin ve üreticimizin yanında olacağım. Ben de bir çiftçi çocuğuyum. Bir çiftçi kuruluşunun da yıllardır başkanlığını yapıyorum. Bir gün bu emaneti de gençlere teslim edeceğim. Siyaseti de siyasetçi yapacak. Türkiye’deki ana sorun herkes kendi işini yapmıyor. Ben işimi yapacağım, siyasetçi de siyasetini yapacak.
BUGÜN BAKAN OLSAYDI…
Bugün Tarım Bakanı olsaydım ilk yapacağım iş, Türk tarımının yeni bir yol haritasını masaya koyardım. Yeni bir plan ve programı yapardım. Türkiye’de yaşayan insanların gıda güvenliğini sağlamak ana görevim olurdu. Yerli ve milli üretimin yanında olur, ithalatın asla yanından geçmezdim. Üretimi kayıt altına alırdım. Destekleri de üreticiyi de üretene verirdim. Bugün tarıma destek verilmiyor değil, veriliyor. Ancak desteğin doğru cebe ulaşması gerekiyor. Ülkenin kendi kendine yetebilmesinin çalışması ve verimliliğin çoğaltılması gerekiyor. Toprağımıza, suyumuza ve köyümüze sahip çıkmamız lazım.
TARLADA 25, RAFTA 100 LİRA
Yedi kilo pancardan bir kilo şeker çıkıyor. Markette şekerin bir kilo fiyatı 40 lira. 200 gram ekmek 10 lira. Ama sen bir kilo buğdaya 10 lira veremiyorsun. Bir kilo kıyma 450 lira. Bir çuval yem olmuş 650 lira. Bir paket makarnanın en kötü 20 lira. Nohudun kilosu 100 lira. Çiftçide nohut 25-30 lira. Üreticiyle market rafı arasındaki sistemi yeniden yapılandırmamız gerekiyor.
