Eskişehir İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Yaşar Bildirici, 13 Mart 2025 Dünya Böbrek Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, böbrek hastalıklarının dünya genelinde milyonlarca kişiyi doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen ciddi sağlık sorunlarından biri olduğunu belirtti. Bildirici, bu hastalıkların genellikle sinsi bir şekilde ilerlediğini ve küresel ölüm nedenleri arasında yedinci sırada yer aldığını ifade ederek, gerekli önlemler alınmazsa bu sıralamanın ilerleyen yıllarda beşinci sıraya yükselebileceği uyarısında bulundu.
Uluslararası Nefroloji Topluluğu'na dayanan verilere göre, dünya genelinde yaklaşık 850 milyon kişinin böbrek hastalıklarından etkilendiğini ve her yıl yaklaşık 11 milyon kişinin bu hastalıklar nedeniyle hayatını kaybettiğini aktaran Bildirici, gelişmiş ülkelerde sağlık bütçelerinin yaklaşık %3'ünün diyaliz ve böbrek nakli gibi tedavi maliyetlerine harcandığını belirtti.
Türkiye’deki durumu ele alan Bildirici, Türk Nefroloji Derneği’nin araştırmalarına göre, her 6-7 erişkinden birinde farklı evrelerde Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) bulunduğunu söyledi. Ayrıca, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2023 yılı ölüm ve ölüm nedenleri istatistiklerine göre, ülkede gerçekleşen ölümlerin %3,1’inin böbrek yetmezliği kaynaklı olduğunu aktardı.
"Böbreklerine iyi bak!"
Dünya Böbrek Günü’nün her yıl mart ayının ikinci perşembesinde kutlandığını hatırlatan Bildirici, 2025 yılı için belirlenen temanın “Böbreklerine İyi Bak! Böbrek Sağlığını Korumak, Geleceğini Korumaktır!” olduğunu vurguladı.
Böbrek hastalıklarına yol açan en yaygın sebeplerin diyabet ve hipertansiyon olduğunu belirten Bildirici, Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Sistemi verilerinin de bu eğilimi gösterdiğini dile getirdi. Hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalığı gibi rahatsızlıkları olan bireylerde böbrek hastalığının daha sık görüldüğünü belirten Bildirici, bu hastalıklara yol açan risk faktörleriyle mücadele etmenin böbrek sağlığını korumada önemli bir yer tuttuğunu söyledi.
Erken teşhis, etkili tedavi ve düzenli takiplerin önemine dikkat çeken Bildirici, Sağlık Bakanlığı'nın Hastalık Yönetimi Platformu (HYP) uygulamasıyla kronik hastalıkların erken teşhisini ve tedavisini sağlamak amacıyla birinci basamak sağlık hizmetlerinde kanıta dayalı klinik rehberlerle çalışmalar yapıldığını aktardı. Bu şekilde hastalıkların kontrol altına alınarak bireylerin fonksiyon kaybı yaşamalarının önüne geçilmesinin amaçlandığını ifade etti.
Aile hekimlerinin HYP kapsamında hipertansiyon, diyabet, obezite, kardiyovasküler risk değerlendirmesi ve yaşlılık taramaları yaptığını belirten Bildirici, vatandaşların sağlık durumlarını takip ettirmeleri, risk değerlendirmesi yaptırmaları ve sağlıklı yaşam konusunda danışmanlık almaları gerektiğini söyledi.
13 Mart 2025 Dünya Böbrek Günü vesilesiyle, böbrek sağlığının korunması konusunda farkındalığın artırılmasının önemini vurgulayan Bildirici, vatandaşları böbrek sağlıklarını korumak için aile hekimlerine başvurmaya ve yaşlarına uygun kronik hastalık taramalarını yaptırmaya davet etti.
Son olarak, böbrek sağlığını korumak ve Kronik Böbrek Hastalığı'ndan korunmak için şu önerilerde bulundu:
Aile hekiminize başvurun!
Risk değerlendirmenizi yaptırın!
Sağlıklı hayat merkezlerini ziyaret ederek sağlıklı yaşam danışmanlığı alın!
Sağlıklı beslenin!
Yeterli miktarda su için!
Hareket edin!
Sigaradan ve alkolden uzak durun!
Sağlıklı bir yaşam dileklerini ileten Bildirici, "Böbreklerinize iyi bakın! Unutmayın: Böbrek sağlığınızı korumak, geleceğinizi korumaktır!" sözleriyle açıklamasını tamamladı.
