Yıpranma payı adı verilen sistem, belirli meslek dallarında çalışan bireylere standart emeklilik yaşının altında emekli olma fırsatı tanıyor.
Bu sistem, fiziksel ve zihinsel olarak yıpranma riski taşıyan meslek sahiplerinin emeklilik süreçlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
İŞTE ŞARTLAR...
Türkiye'de, erken emeklilik imkanı sunan meslek grupları arasında, özellikle ağır iş şartları altında çalışan bireyler bulunmaktadır. Bu kişiler, her yıl için emeklilik haklarına ek olarak 60 ila 90 gün arasında ek süre kazanabilmekte, bazı meslek dalları ise 180 gün ek yıpranma payı elde etmektedir.
Erken emeklilik hedefleyen çalışanların karşılaması gereken şartlar arasında, belirlenen prim gün sayısını tamamlamak bulunuyor. Belirtilen süreyi tamamlayamayanlar, erken emeklilik avantajlarından yararlanamıyor.
Maden işçileri için belirlenen yıpranma payı ile erken emeklilik için gerekli olan prim gün sayısı 1800 gün iken, diğer sektörlerde çalışanlar için bu süre 3600 gün olarak belirlendi.
KİMLER ERKEN EMEKLİLİK HAKKINDAN YARARLANABİLİYOR?
Mesleklerin çeşidine göre yıpranma hakkı süresi değişiklik gösteriyor. Bazı meslek grupları bu haktan yılda 180 gün faydalanabilirken bazıları da 60 ila 90 gün arasında yararlanabiliyor. SGK tarafından açıklanan meslekler ise şöyle:
180 GÜN FAYDALANANLAR:
Madencilik ve yeraltı işleri.
90 GÜN FAYDALANANLAR:
Cıva üretimi işleri,
Asit imalatı yapan atölye ve fabrikalar,
Sahil Güvenlik Komutanlığı,
Emniyet, polis ve MİT mensupları,
TBMM yasama organı üyeleri,
Radyoaktif işlerde çalışanlar,
Türk Silahlı Kuvvetleri,
Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar,
Ceza İnfaz Kurumu personelleri,
Basın ve gazetecilik işlerinde görev yapanlar,
TRT’de haber hizmetinde görevli olanlar,
Cumhurbaşkanlığı yardımcıları ve bakanlar.
60-90 GÜN FAYDALANANLAR:
Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar,
Su altında çalışmayı gerektiren işlerde görev yapanlar.
60 GÜN FAYDALANANLAR:
Alüminyum, kok, döküm ve çimento fabrikaları işçileri,
Hemşireler,
Ebeler,
Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar,
Termik santrallerde görev yapanlar,
İtfaiye ve yangın söndürme işlerinde görevli olanlar,
İhtiyat pilotları,
Diş doktoru,
Hasta bakıcı hemşireler,
Toplum sağlığı teknisyenleri,
Eczacılar,
Doktorlar.
