Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre, 2024 yıl sonu itibarıyla Türkiye’nin toplam nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişiye ulaştı.
Nüfusun 21 milyon 817 bin 61’ini çocuklar oluşturdu. Erkek çocukların oranı %51,3, kız çocukların oranı ise %48,7 olarak kayıtlara geçti.
BAKANLIK GÜNCEL VERİLERİ AÇIKLADI
Birleşmiş Milletler’in tanımına göre 0-17 yaş grubunu kapsayan çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun %48,5’ini, 1990’da %41,8’ini oluştururken bu oran 2024 yılında %25,5’e geriledi.
TÜİK'in hazırladığı nüfus projeksiyonlarının ana senaryosuna göre, çocuk nüfus oranının 2030’da %22,1, 2040’ta %17,9, 2060’ta %16,9 ve 2100 yılında ise %14,5’e düşmesi bekleniyor. Düşük doğurganlık varsayımıyla hazırlanan senaryoda ise bu oranın 2100 yılında %9,9’a kadar gerileyebileceği öngörüldü. Doğurganlığın artması durumunda ise çocuk nüfus oranının 2100 yılında %18,6 seviyesinde olacağı hesaplandı.
Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle yapılan kıyaslamada, Türkiye'nin çocuk nüfus oranı 2024 yılında %25,5 ile AB ortalaması olan %17,8’in oldukça üzerinde yer aldı. AB üyesi ülkeler arasında en yüksek çocuk oranına sahip ülkeler sırasıyla İrlanda (%23,0), Fransa (%20,8) ve İsveç (%20,6) oldu. En düşük oranlar ise Malta (%14,7), İtalya (%15,1) ve Portekiz (%15,7) olarak kaydedildi.
İllere göre dağılımda ise Şanlıurfa, %43,8 ile en yüksek çocuk nüfus oranına sahip il olurken, onu Şırnak (%39,8), Ağrı (%37,4), Mardin ve Muş takip etti. En düşük oran ise %16,4 ile Tunceli’de kaydedildi. Tunceli’yi %17,3 ile Edirne, %18,0 ile Kırklareli izledi.
2024 yılı verilerine göre Türkiye genelinde 26 milyon 599 bin 261 hanenin %42,8’inde en az bir çocuk bulunduğu bildirildi. Bu oran Şanlıurfa’da %68,5’e kadar çıkarken, Tunceli’de %28,2 seviyesinde kaldı. Hanelerin %19’u bir çocuklu, %14,6’sı iki çocuklu, %6’sı üç çocuklu ve %3,1’i dört ya da daha fazla çocuklu olarak kaydedildi.
2024 yılında çocukların %23,3’ü 0-4 yaş, %29,3’ü 5-9 yaş, %29,6’sı 10-14 yaş ve %17,8’i ise 15-17 yaş aralığında yer aldı. Aynı yıl doğan bebek sayısı 958 bin 408 olarak açıklandı. Bu bebeklerin %96,7’si tekil, %3,1’i ikiz ve %0,1’i ise üçüz ya da daha fazla doğum şeklinde gerçekleşti.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre hastanede doğum oranı 2023 yılında %97,5 olarak kaydedildi. Beşli karma aşı ile aşılama oranı 2023 yılında %98,8 oldu.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’de doğan bebeklere verilen en popüler erkek isimleri Alparslan, Göktuğ ve Yusuf; en popüler kız isimleri ise Defne, Asel ve Zeynep oldu.
Hayat Tabloları verilerine göre doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 77,3 yıl, erkeklerde 74,7 yıl, kadınlarda ise 80 yıl olarak belirlendi. 15 yaşındaki çocuklar için bu süre ortalama 63,5 yıl olarak hesaplandı.
Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre, beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranı 2023/24 eğitim öğretim yılında %84,3 oldu. İlkokul tamamlama oranı %98,7, ortaokul tamamlama oranı %96,5 ve ortaöğretim tamamlama oranı %81,2 olarak kaydedildi. Ortaöğretimde bu oran erkek çocuklar için %79,4, kız çocuklar için ise %83 olarak hesaplandı.
Özel eğitim alan öğrenci sayısı 559 bin 725 oldu. Bu öğrencilerin %63’ü erkek, %37’si kız olarak kayıtlara geçti.
İnternet kullanım oranı 2024 yılında çocuklarda %91,3’e yükseldi. Çocukların %83,9’u video izleme, %75’i ödev veya çevrim içi eğitim, %72,7’si oyun oynama, %72,6’sı sosyal medya kullanımı faaliyetlerinde bulundu. E-posta kullanımı ise %13,2 ile en düşük oranda gerçekleşti.
2024 YILI VERİLERİ
2024 yılında 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı %24,9 oldu. Bu oran erkek çocuklarda %35,6, kız çocuklarda ise %13,7 seviyesinde gerçekleşti.
Resmi kız çocuk evliliklerinin oranı 2002 yılında %7,3 iken, bu oran 2024 yılında %1,6’ya geriledi. Aynı yaş grubunda erkek çocuk evlilik oranı %0,1 olarak kaydedildi.
2024 yılında 258 bin 515 çocuğun babası, 81 bin 373 çocuğun annesi, 5 bin 276 çocuğun ise her iki ebeveyni de vefat etmiş olarak kayıtlara geçti.
2024 itibarıyla 15 bin 135 çocuk devlet koruması altında, 10 bin 430 çocuk ise koruyucu aile yanında yaşamını sürdürüyor. Aynı yıl evlat edindirilen çocuk sayısı ise 589 olarak açıklandı.
2024 yılında velayet hakkı %74,4 oranında anneye, %25,6 oranında babaya verildi.
Çocuk ölümleri 2023’te en çok dışsal yaralanma ve zehirlenmeler nedeniyle gerçekleşti. Bu nedenle hayatını kaybeden çocuk sayısı 13 bin 43 oldu.
Bebek ölüm hızı ise 2023 yılı itibarıyla binde 10,0 olarak ölçüldü.
