Yüksek enflasyon ve kur artışından dolayı pek çok ürüne gelen fiyat artışlarından spot ürünler de nasibini aldı. İkinci el ev eşyası fiyatlarının geçen seneye göre ikiye, üçe katlandığını ifade eden esnaf, ürünlere olan talebin de öğrencilerin ev bulamamasından dolayı yarı yarıya azaldığını söyledi. Geçen sene ortalama bir öğrenci evinin maliyetinin 5-6 bin lira olduğunu belirten esnaf, bu rakamın günümüzde 14 bin liraya kadar çıktığını vurguladı.
Türkiye’yi etkisi altına alan yüksek enflasyon, tüm yurtta olduğu gibi şehrimizde de hissedilmeye devam ediyor. ‘Öğrenci kenti’ olarak bilinen Eskişehir’de ağırlıklı olarak öğrencilerin talep gösterdiği spot ev eşyalarının fiyatları, geçen seneye göre 2-3 katına çıktı.
Fiyat artışlarından ve öğrencilerin ev bulamamasından dolayı ikinci el eşyalara olan talebin de yarı yarıya azaldığını ifade eden esnaf, ortalama bir öğrenci evinin maliyetinin 5-6 bin liradan 14 bin liraya çıktığını söyledi. Kimi öğrencilerin ekonomik zorluklardan dolayı yatak almaktan vazgeçerek çekyatla yetindiğini belirten spot ürün satıcıları, anormal fiyat artışları görülen bazı eşyaların satışını da artık yapmadıkları bilgisini verdi.
‘Alışımız da satışımız da daha pahalı oluyor’
Aydın Spot’un sahibi 26 yaşındaki İrem Aydın, yüksek enflasyondan spot ürünlerin de etkilendiğini söyleyerek, “Bizim alışımız da satışımız da artık daha pahalı oluyor. Sıfır ürünlerin fiyatları artınca ikinci el de etkilendi ama biz elimizden geldiğince öğrencilere yardımcı oluyoruz. Örneğin, geçen sene 700-800 liraya satılan tek kapılı buzdolapları şu anda bin, bin 500 lira arasında değişiyor. Çamaşır makinelerinde de durum aynı şekilde. Geçen sene 700-800 liraya satılırken günümüzde bin, bin 500 lira civarında” diye konuştu.
‘Öğrenciler yataklarını bile zor alıyorlar’
Eşya fiyatlarından örnek veren Aydın, koltuk gruplarının şu anda 2 bin 500 ile 3 bin liradan alıcı bulduğunu belirterek, “Geçen sene ise bin liraya kadar alıcı buluyordu. En çok fiyat artışı zaten mobilya gruplarına geldi. Öğrenciler eve çıkarken genelde ilk önce beyaz eşyaları ve yatağı alıyorlar. Artık öğrenciler ekonomik zorluklardan dolayı yataklarını bile zor alır hale geldi. Bazıları yatak almamayı tercih ediyor, çekyatlarla idare ediyorlar. Geçen sene bir öğrenci evi ortalama 5-6 bin liraya mal olurken günümüzde bu rakam 9-10 bin liraya kadar çıkmış durumda” dedi.
‘Geçen sene 5-6 bin liraydı, bu sene 12 bin lira’
Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen Bulvarı’nda faaliyet gösteren Nil Spot’un işletmecisi 42 yaşındaki Mustafa Çetintaş da ürünlerdeki fiyat farkının geçen seneye göre iki katına çıktığını kaydederek, “Örneğin, köşe takımlarını geçen sene bin 500, bin 750 lira bandında satıyorduk, bu sene 3 bin liraya ulaştı. Buzdolapları da geçen seneye nazaran iki katına çıktı. Ortalama tek kapılı bir buzdolabı geçen sene bin lirayken bu sene 2 bin lira. Öğrenciler eve çıkmak istediklerinde genelde ana malzemeleri talep ediyorlar; buzdolabı, çamaşır makinesi, yatak, baza, gardırop, çalışma masası, kitaplık… Bunlar da ortalama 10-12 bin liraya mal oluyor. Geçen sene 5-6 bin liraya halledebiliyorlardı” yorumunu yaptı.
‘Ev olmayınca eşya satamıyoruz’
Çetintaş, “Beyaz eşya fiyatları da etkilendi. Bulaşık makinesini öğrenciler çok fazla talep etmedikleri için onlara yönelik fazla satmıyoruz fakat bulaşık makineleri daha pahalıya satılıyor. Ortalama üç programlı bir makine şu anda 2 bin 500 lira civarında. Geçen sene bin, bin 250 lira bandındaydı. Çamaşır makineleri ise bin 800 liradan başlıyor, 3 bin liraya kadar çıkıyor. Geçen sene 800 ile bin 200 lira arasındaydı. Sıfır ürün fiyatları ne kadar yükselirse ikinci el fiyatları da ona göre yükseliyor. Bu fiyatlardan dolayı satışlarda yarı yarıya bir düşüş oldu. Bir de ortalıkta ev yok. Öğrenci ev kiralayamıyor. Ev olmayınca doğal olarak biz de eşya satamıyoruz” dedi.
‘Artık dolaplara ayna takmıyoruz’
Aynalara anormal şekilde zam geldiğini ifade eden Çetintaş, “Biz sebebini anlayamadık… Bu sene artık ayna da bulamıyoruz. Geçen seneye nazaran yüzde 300-400 oranında bir zam var. Geçen sene 50 liraya aldığımız ayna bu sene 200 liraya çıktı. Niye bu kadar zamlandığını bilmiyorum, onu imalatçılarına sormak lazım. Biz bir ara ayna, cam bulamadık. Normalde sıfır dolaplarımıza ayna takıyorduk fakat aradaki fark çok büyüyünce artık takmamaya başladık” bilgisini verdi.
‘Fiyatlar ikiye, üçe katlandı’
Seylap Caddesi’nde yer alan Yusuf Spot’un işletmecisi 31 yaşındaki Emre Cerit ise fiyat artışlarının geçen seneye göre 2-3 katına vardığını vurgulayarak, “Mobilya ve beyaz eşyalarda da yüzde 100-150 arasında değişen bir fiyat artışı var. Şu anda beyaz eşyalar bin 500 ile 5 bin lira arasında değişiyor. Sıfır elbise dolabının üçlüsünü bin 500 liraya satıyoruz. İkili olanları bin 200 lira. Bunları geçen sene 400 ile 600 lira arasında satıyorduk. Diğer ürünlerde de durum farklı değil. Örneğin yatak, baza ve başlık takımının sıfırı geçen sene bin 200 liraydı, şu anda 3 bin lira. Aynı takımın ikinci eli ise bin 250 lira. Her kalemde yüzde 50’den fazla bir artış var” diye konuştu.
‘Fiyat veriyoruz ama ev bulamıyorlar’
Cerit, şöyle devam etti:
“Öğrenciler genelde yatak, baza ve başlığı ile L koltuk gibi ürünleri tercih ediyorlar. Artık öğrenciler biraz daha minimal yaşama yöneldiler çünkü herkesin ekonomik durumu iyi değil. Ondan dolayı minimal çalışarak onlara hitap ediyoruz. Şu anda ortalama bir 1+1 ev 8 bin lirayla 14 bin lira arasında mal oluyor. Geçen sene 4-5 bin liraya halledilebiliyordu. Fiyat artışlarından dolayı talepte de düşüş oldu. Bir de şöyle bir sıkıntı var; ev yok… Müşterilerimiz geliyor, fiyatını veriyoruz ama ev bulamıyorlar. Bu sene fiyatlardan ziyade böyle bir sıkıntı var. Bu durum hem bizi hem de onları daha da zorluyor.”
'Bu hayat pahalılığı bizi de zorluyor'
En çok zam gören ürün grubunun mobilyalar olduğunu anlatan Cerit, “Yüzde 100 ile 150 arasında bir zam gördü. Suntanın tabakasının fiyatı şu anda 800-900 lira civarında. Geçen sene biz sunta dolapları 400-500 liraya satıyorduk, bu sene bin 500 liraya satıyoruz. İnanılmaz bir fiyat artışı var. Bu bizimle alakalı bir durum değil fakat bu hayat pahalılığı bizi de zorluyor” yorumunu yaptı.
Öğrenciler spotçuların yardımcı olmasını istiyor
Konuyu eskisehir.net’e değerlendiren öğrenciler ise Türkiye’deki ekonomik durumdan dolayı spot ürün satıcılarının öğrencilere yardımcı olması gerektiğini söyledi.
‘Yardımcı olmaları gerek’
Spotçu esnafının, geçen yıl da pahalıya eşya sattığını savunan 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Ali Emre Güler, “Bence ürünleri ederlerinin üstünde satıyorlar. Yine fırsatçılıklarını yapmışlar yani… Fiyat artışı yapma konusunda onlar da haklı, piyasa bunu gerektiriyor fakat sonuçta ikinci el ürünleri satıyorlar. Müşterileri de hep öğrenciler… Biraz daha yardımcı olmaları gerekirken fırsatçılık yaptıklarını düşünüyorum. Eskişehir’de diğer şehirlere nazaran çok daha ucuz şeyler bulmak mümkün. Bu yüzden yine de yardımcı olmaları gerekiyor bence” ifadelerini kullandı.
‘Yarı zamanlı da olsa daha çok çalışmalıyız’
Zambiya’dan Eskişehir’e okumak için geldiğini söyleyen kimya mühendisliği öğrencisi 26 yaşındaki Barrington Chungulo, “Fiyatların bu hale gelmesi öğrenciler açısından daha kötü oldu. Bu nedenle bizim için hayat artık daha zor. Yine de her şeyin daha iyi olacağını düşünüyorum. Öğrenciler olarak para kazanmak için yarı zamanlı da olsa daha çok çalışmamız lazım çünkü her şeye zam geldi” yorumunu yaptı.
‘Her şeyin fiyatını yükseltiyorlar’
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi öğrencisi 20 yaşındaki Mücahit Taktak da fiyat artışlarını fırsata çeviren insanlar olduğunu belirterek, “İnsanlar daha diğer ürünlerin fiyatına bakmadan her şeyin fiyatını yükseltiyor. Bu nedenle fiyatlarda gereksiz bir yükselme oluyor. Bazı ürünlerin fiyatını zam gerekmediği halde yükseltiyorlar. Diyecek bir şey bulamıyorum. Eskişehir’e normalde ‘öğrenci şehri’ diyorlar ama öğrencilere düşmanlık sergiliyorlar. Ev sahipleri de öğrencileri fırsat olarak görüyorlar. Zaten insanlar da burada ortam var diye Eskişehir’e okumaya geliyor. Onlar da öğrenciler üzerinden ceplerindeki parayı çoğaltıyorlar” diye konuştu.