1.Temelden başlayalım; Nedir yüz felci? 

Yüzümüzün her bir yarısındaki kasların, beyin sapından köken alan kafa sinirlerinden 7. sinir yüz siniri (fasial sinir) olarak isimlendiriliyor. Fasial sinir gözyaşı bezi, tükürük bezi ve tat alma (dilin ön kısmı) gibi görevleri üstlenen dalları mevcut. Yüz felci fasial sinirin enfeksiyon, travma gibi nedenlerle hasara uğramasından kaynaklanır. Yüz felci çeşitleri ise şunlardır; 

I.Derece Yaralanma: Fasiyal sinir sadece sersemlemiştir, 8 hafta içinde normale döner.

II.Derece Yaralanma: Fasiyal sinir zedelenmiştir ancak dış kısmı hala sağlamdır. 4 ay sonra ilk iyileşme belirtilerini gösterir.

III.Derece Yaralanma: Fasiyal sinir ciddi şekilde zedelenmiştir. İyileşme çok yavaş olur ve çoğu zaman düzgün iyileşme sağlanamaz. Bazen cerrahi müdahale gerekebilir.Yüz felci, Bell’s Palsy olarak da adlandırılır.

2.Yüz felci neden olur?

Genel olarak soğuk havaya, rüzgara maruz kalmanın yüz felcine neden olduğu bilinir. Peki bu bilgi doğru mu? Tam olarak doğru olmasa da doğruluk payı olan bir bilgi. Yüz felci vücut direncinin azaldığı durumlarda ortaya çıkar. Fasial sinirin enfeksiyon, travma gibi durumlarda zarar görmesi durumda yüz felci meydana gelmekte.

3.Yüz felcinin belirtileri nelerdir?

Yüz kaslarının çalışmamasınayla ortaya çıkan yüz felcinin belirtileri şunlardır;

Yüzün yarısında (özellikle dudak kenarında) kayma hissi,

  • Konuşma güçlüğü,
  • Göz kırpma, 
  • Yeme ve içmede zorluk,
  • Göz kuruluğu,
  • Nahoş tat hissi (metalik tat)

4.Yüz felci nasıl gelişir? Önceden fark etmek mümkün mü?

Yüz felci ani geliştiği için önceden fark etmek oldukça zordur. Hasta sabah aynaya baktığında yüzünün tek tarafa doğru kaydığını fark eder. Gün içinde dudak etrafında karıncalanma, su içmekte zorluk (ağızda tutamama) gibi şikayetler gelişir. Tablonun netleşmesi birkaç gün alır. İlk fark edildiğinde doktora başvurulması erken tanı ve tedavi için önemli. Fakat çoğu zaman hastalar bu belirtileri göz ardı ettikleri için erken teşhis şansı kaçırılmış oluyor.

5.Yüz felcine yakalanmayı arttıran durumlar nelerdir?

  • Yaş yüz felcinin görülmesinde yaş önemli bir faktör. Çocuklarda büyüklerden daha az görülür. Kendiliğinden düzelmesi ise çocuklarda daha yüksektir. 
  • Şeker hastalarında görülme olasılığı diğer insanlardan 4 kat daha fazla.
  • Gebeliğin son 3 ayı ise yüz felci için riskli bir dönemlerden biridir.
  • Bağışıklık sisteminin bozukluğuna sebep olan hastalıklar da başka bir risk gurubu oluştururlar. Vücut direncindeki azalma hastalığa yakalanmayı kolaylaştırır, örneğin soğuğa bağlı olarak vücut direncini düşmesiyle oluşabilecek enfeksiyonlar, yorgunluk, uykusuzluk, beslenme bozukluğu ve en önemlisi stres.

6.Yüz felci tanısı nasıl konulur?

Yüz felci tanısını koyan doktor, nedenini anlayabilmek için şüphelenilen hastalıkları araştırmak için laboratuvar ve görüntüle (MR) tetkiklerini değerlendirir.

7.Yüz felci nasıl tedavi edilir?

Hastalık genellikle her hangi bir medikal veya cerrahi tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden düzelir. Tedavi sürecini hızlandırmak amacı ile yüz kasları egzersizleri ile birlikte masaj önerilir. Soğuk havalarda baş - boyun bölgesini koruma ve sıcak tutma unutulmamalıdır. Gözler hastalık süresi boyunca tam kapanmadığından dolayı suni gözyaşı ilaçları, antibiyotik ve uyku sırasında göz bandı ile enfeksiyon ve fiziksel travmalardan korunmalıdır. Daha ağır vakalarda steroid ve antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak benim kişisel kanaatim tedavi süresi içinde hastanın ruhsal olarak desteklenmesi ve bilgilendirilmesi tedavinin kesinlikle göz ardı edilmemesi gereken en önemli noktasıdır. Nadiren görülen ağır vakalarda 3. haftadan sonra iyileşme süreci başlamadığı takdirde EMG testi ile fasial sinirin fonksiyonu ölçülür ve herhangi bir ileti saptanmadığı durumda cerrahi girişim planlanır.

8.Yüz felci hastaları ne kadar sürede iyileşir? Kalıcı hasar kalır mı?

Tedavi süreci sinir harabiyetinin büyüklüğüne bağlı uzar. 15 gün ila 18 ay arası değişen bir tedavi süreci vardır. Yüz felci hastalarının %85’i tamamen iyileştiğini gösteriyor istatistikler.

9.Yüz felci ne sıklıkla görülür?

Dünya çapında yapılan araştırmalarda yüz felci görülme sıklığı binde iki olarak belirlenmiştir.

10.Yüz felcine yakalanmada cinsiyet bir faktör mü?

Kadın ve erkeklerin yüz felcine yakalanma oranları istatistiklere göre eşit.

11.Yüz felci vücudun başka yerlerine sıçrar mı?

Yüz felcinin belirtileri yüz için geçerlidir. Eğer vücudun farklı bir bölgesinde güçsüzlük, uyuşma görülürse mutlaka doktora bildirilmeli. Yüz dışında bir yerde gözlenen bu belirtiler farklı bir hastalığın belirtisi olabileceği unutulmamalı.

12.Yüz felci bulaşıcı mı?

Yüz felci bulaşıcı değildir.

13.Yüz felci tekrar eder mi?

Yüz felcine neden olan etmenlere bağlı olarak tekrar etme oranı değişmekte. Fakat genellikle %5-15 oranında tekrar etme riski vardır.

14.Yüz felcinde yüz kaslarında erime olur mu?

Yüz kaslarının erimesi için yüz felcinin uzun süreli olması gerekir. Çok uzun sürede iyileşen ağır vakalar dışında yüz kaslarında erime görülmez.

15.Yüz felci geçiren ünlüler kimlerdir? 

George Clooney, Pierce Brosnan (James Bond), John Travolta, Tuğba Özay, Ferdi Tayfur ve Sylvester Stallone yüz felci geçiren ünlülerdir.