Türkiye'de sosyal politikaların önemli bir ayağını oluşturan engelli destekleri, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda yürütülüyor. Bu desteklerden biri olan engelli aylığı, özellikle herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmayan ve maddi desteğe ihtiyaç duyan bireyler için tasarlandı. Bakanlık, bu program aracılığıyla engelli vatandaşların topluma entegrasyonunu kolaylaştırmayı ve ekonomik zorluklarını hafifletmeyi hedefliyor. Yeni yılda da devam eden bu uygulama, belirli kriterleri sağlayan binlerce engelli vatandaşa düzenli bir gelir kaynağı sunuyor. Şartları sağlayanlar için başvuru süreci de oldukça erişilebilir durumda.
Engelli Aylığı İçin Temel Uygunluk Koşulları
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanan engelli aylığı desteğinden kimlerin faydalanabileceği net kriterlere bağlanmış durumda. Başvuru yapacak kişinin öncelikle 18 yaşından büyük olması gerekiyor. Bir diğer önemli koşul, yüzde 40 ve üzeri oranda engelli olduğunu gösteren geçerli bir sağlık kurulu raporuna sahip olmaktır. Ayrıca, başvuru sahibinin SGK, Emekli Sandığı veya Bağ-Kur gibi herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan maaş ya da gelir almıyor olması şartı aranıyor. Bu temel koşullar, yardımın hedefine uygun şekilde dağıtılmasını sağlıyor. Maddi durum kriteri de bu temel koşullara ekleniyor.
Gelir Sınırı ve Aylık Ödeme Tutarları
Engelli aylığına hak kazanabilmek için hanedeki kişi başına düşen gelirin belirli bir sınırın altında olması gerekiyor. Bu sınır, net asgari ücretin üçte biri olarak belirlenmiş olup, 2025 yılı verilerine göre bu miktar 7 bin 368 TL'dir. Hane geliri bu sınırın altında olan ve diğer şartları taşıyan engellilere, engellilik derecelerine göre farklı tutarlarda aylık ödeme yapılıyor. Engellilik oranı yüzde 40 ile yüzde 69 arasında olanlar için aylık ödeme 3 bin 723 TL olarak belirlenmiştir. Engellilik oranı yüzde 70 ve üzerinde olan vatandaşlar ise daha yüksek bir tutar olan 5 bin 584 TL aylık yardım alabiliyor.
Başvuru Kanalları: SYDV ve e-Devlet Kolaylığı
Engelli aylığı için başvuru yapmak isteyen vatandaşlar, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına (SYDV) müracaat edebilirler. Bu vakıflar genellikle il ve ilçe merkezlerinde bulunuyor. Alternatif ve daha pratik bir yol ise e-Devlet Kapısı üzerinden başvuru yapmaktır. Vatandaşlar, "Engelli Aylığı Başvurusu" hizmetini kullanarak online ortamda işlemlerini hızlıca tamamlayabilirler. Başvuru için kimlik belgesi ve engelli sağlık kurulu raporu gerekiyor. Ancak, 20 Şubat 2020 sonrasında alınan raporlar sistemde elektronik olarak mevcut olduğundan, bu tarihten sonra rapor alanların ek bir belge sunmasına gerek kalmıyor, bu da süreci kolaylaştırıyor.
Rapor Tarihi ve Ödeme Detayları
Başvuru sürecinde engelli sağlık kurulu raporunun tarihi önem taşıyor. 20 Şubat 2020'den sonra alınan raporlar elektronik altyapı sayesinde otomatik olarak sisteme entegre edildiği için başvuru esnasında fiziksel belge ibrazı istenmiyor. Daha eski tarihli raporlar için belge sunulması gerekebiliyor. Başvurusu kabul edilen engelli vatandaşların ödemeleri her ay düzenli olarak hesaplarına yatırılıyor. Ödemeler genellikle ayın ilk günlerinde yapılırken, olası tarih değişiklikleri bakanlık tarafından duyuruluyor. Ayrıca, engelli bireyin başvuru yapamayacak durumda olması halinde, vasisi veya yasal vekili de onun adına başvuru işlemlerini yürütebiliyor, bu da hak kaybının önlenmesi açısından önemli bir detay.