Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi mükelleflerine ait bilgilere erişimi ücretlendirerek yeni bir döneme giriyor. Bu karar, 31 Aralık 2024 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ ile yürürlüğe girdi ve interaktif vergi dairesi, gelir idaresi sitesi ve dijital vergi dairesi üzerinden yapılan tüm sorgulamaları kapsıyor. Bu değişiklik, özellikle ticari faaliyetler ve hukuki süreçler için sık sık vergi bilgisi sorgulaması yapan kuruluşlar için önemli bir maliyet unsuru oluşturacak. Bu durum, kurumların giderlerini artıracak ve yeni bir harcama kalemini beraberinde getirecek.
Ücretli Hale Gelen Hizmetler
Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yer alan ve üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgiler için artık bir bedel ödenecek. Bu bedel, sorgu başına veya dönen kayıt başına 0,35 TL’den az olmamak üzere belirlendi. Bu kapsamda, vergi kimlik numarası doğrulama, vergi kimlik numarası sorgulama, T.C. kimlik numarası doğrulama, T.C. kimlik numarası sorgulama ve vergi levhası doğrulama gibi hizmetler ücretli hale geldi. Bu durum, bu hizmetlerden yararlanan kurumların maliyetlerini artıracak.
Etkilenecek Kurum ve Kuruluşlar
Bu yeni düzenleme, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişileri etkileyecek. Bankalar, ticaret şirketleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları (mali müşavirler odaları, TÜRMOB, barolar, barolar birliği, ticaret ve sanayi odaları, noterler, esnaf odaları, mimar ve mühendisler odaları, tabipler birliği gibi) bu ücretli sistemin parçası olacak. Bu kurumların, daha önceden ücretsiz olarak erişebildikleri bilgilere ulaşmak için artık ödeme yapmaları gerekecek.
Katılım Payı Tutarı ve Belirlenmesi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, katılım payının tutarını belirlerken sorgulanan veya dönen verinin sayısı, boyutu ve kapsamı gibi çeşitli faktörleri dikkate alacak. Ayrıca, verinin toplu olarak paylaşılması durumunda, paylaşılan verinin sayısı, boyutu, kapsamı ve mükellef sayısı gibi unsurlar da göz önünde bulundurulacak. Bu, katılım paylarının farklı durumlarda değişiklik gösterebileceği anlamına geliyor.
Tahsilat Süreci ve Sonuçları
Katılım payları, takvim yılının üçer aylık dönemleri itibarıyla Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hesaplanacak ve üç aylık dönemi takip eden ayın sonuna kadar veri paylaşılanlara bildirilecek. Süresinde ödeme yapmayanlara bilgi paylaşımı yapılmayacak ve ödenmeyen katılım payları gecikme zammı ile birlikte Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun hükümlerine göre vergi dairelerince tahsil edilecek. Bu durum, kurumların ödeme süreçlerini titizlikle takip etmelerini gerektirecek.
