Malulen emeklilik, sigortalı çalışanların ya da işverenlerin başvurusu üzerine, Kanun’un 4/1-(a) ve 4/1-(b) maddeleri kapsamındaki bireylerin çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiği sağlık kurulu raporuyla tespit edildiğinde, SGK tarafından bağlanan aylıktır. Aynı şekilde iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda görevlerini yapamayacak duruma gelen sigortalılar da bu hakka başvurabiliyor.
KİMLER EMEKLİ OLACAK
SGK’nın açıkladığı yeni düzenleme ile birlikte malulen emekli olmak için bazı temel kriterler yerine getirilmelidir. Bunlar arasında en az 10 yıllık sigortalılık süresi, 1800 prim günü ve yetkili sağlık kuruluşlarından alınacak en az yüzde 60 oranında iş gücü kaybını belgeleyen bir sağlık raporu yer alıyor. Tüm bu belgelerle birlikte bireyler SGK müdürlüklerine başvurarak süreçlerini başlatabiliyor.
Yeni yönetmeliğe göre, malulen emekli olabilecek sağlık sorunları şu şekilde sıralanıyor: Multiple Skleroz (MS), Parkinson, Alzheimer, epilepsi, zeka geriliği ve bipolar bozukluk gibi nörolojik ve psikiyatrik rahatsızlıklar. Bunların dışında kalp yetmezliği, astım ve KOAH gibi solunum sistemi hastalıkları ile ciddi görme kaybı ve retina problemleri de malulen emeklilik kapsamında değerlendiriliyor. Ayrıca genetik hastalıklar ve bazı kan hastalıkları da bu listeye dahil edildi.
Maluliyet başvurusu yapacak bireyler, teşhis konulduğu tarihten itibaren bir yıl içinde işlemlerini başlatırlarsa, SGK tarafından 18 aya kadar maluliyet yardımı alma hakkına da sahip olabiliyor. Nakil ameliyatı geçirmiş bireyler de bu kapsama dahil edilerek destekten yararlanabiliyor.
Malulen emekliliğin dışında, engelli bireyler için uygulanan şartlarda bazı farklılıklar bulunuyor. Örneğin, sigortalılık süresi aranmadan da en az 1800 gün prim ödemesi yapılmış olması yeterli oluyor. Bu süreçte başvurular il veya merkez SGK müdürlüklerine yapılıyor ve Sağlık Bakanlığı’na bağlı yetkili hastanelerden alınan kurul raporlarıyla birlikte işlemler başlatılıyor. Değerlendirmeler, bireyin bağlı bulunduğu sigorta türüne göre (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) yapılmakta.
