Bebek bekleyen kadınların yüzde 60 kadarı süreç boyunca mide bulantıları ve kusma sorunu yaşarlar. Bu durumun sık rastlanan gebelik sorunları arasında yer alması böyle bir sorun yaşamayan veya çok hafif düzeyde yaşayan anne adaylarının gebeliğinde bir terslik olduğu anlamına gelmez. Gebelikte bulantı ve kusma sorunu genellikle sürecin 6. haftasında başlar ve 14 – 16. haftalarda önce hafifler, sonra ortadan kaybolur. Fakat 4. haftada başlayıp gebelik süresince devam ettiği vakalar da görülmüştür.
Tıp dilinde normal şartlar altında emesis gravidarum, sorunun şiddetli olması durumunda hiperemesis gravidarum olarak anılan gebelik bulantılarının sebepleri hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Kimlerin bu açıdan daha yüksek risk altında bulunduğu da tam olarak açıklanamamıştır. Gebelik bulantılarının tedavisi sorunun şiddetine göre değişir. Hafif durumlarda genellikle özel bir tedavi uygulanmaz, sorunun azalmasını veya ortadan kalkmasını sağlayacak basit önlemler alınır. Bu önlemlere rağmen anne adayının şikayetleri devam ederse doktor tavsiyesiyle ilaç alınması söz konusu olabilir. Bulantı ve kusmaların hastaneye yatılmasını ve damar yoluyla beslenmeyi gerektirecek kadar şiddetli olmasına nadiren rastlanır. (1000 hamile kadından 5 – 10 tanesinde.)
Kesin olmayan bilgilere göre, gebelik bulantıları aşağıdaki hallerde daha sık görülmektedir
- Önceden doğum kontrol hapı kullanmış olup, kullanım sırasında hapın bir yan etkisi olarak mide bulantısı yaşayanlarda
- Genç yaştaki anne adaylarında
- Migreni olanlarda
- 2 veya daha çok sayıda bebek bekleyen kadınlarda (Fakat sorunsuz çoğul gebelikler de yaşanabilmektedir.)
- İlk gebelikte
- Araç tutması sorunu olanlarda
- Annesi veya kız kardeşleri hamilelik sırasında bulantı – kusma sorunu yaşayan kadınlarda
Gebelik bulantılarının bebek üzerindeki etkileri
Hafif ve orta seviyedeki bulantı ve kusmalar gebeliğin yolunda gittiğinin belirtisi olarak düşünülebilir. Fakat yukarıda da belirttiğimiz gibi, sabah bulantıları tarzında sorunlar yaşamıyor olmanız da endişelenmenizi gerektirmez. Kafanızın içindeki kaygıların gebelik sürecini olumsuz etkileyebileceğini unutmamalı, bu konuda ve her konuda aklınıza takılan her şeyi doktorunuza sormalısınız.
Konuyla ilgili çalışmalara göre hamilelikte bulantı ve kusma sorununu normal düzeyde yaşayan kadınlarla şiddetli bir şekilde yaşayanların bebeklerinin sağlık durumları arasında kayda değer bir farklılık bulunmamaktadır. Fakat durumu hastanede yatmayı gerektirecek kadar ağır olan kadınların dünyaya düşük ağırlıklı bir bebek getirmeleri olasılığı daha yüksektir.
Gebelik bulantılarını önlemenin yolları
- Öğün sayısını arttırın. Az ama sık yeme prensibini uygulayın, midenizi boş bırakmayın.
- Soğuk yemekleri tercih edin, çünkü çoğunlukla kokuları sıcak yemekler kadar yoğun değildir.
- Başucunuzda kraker vb. kuru gıdalar bulundurun ve sabah yataktan kalkmadan önce bunlardan biraz atıştırın. Daha sonra yatakta biraz dinlenip öyle kalkın.
- Limon veya zencefil koklamak, papatya veya nane çayı içmek işe yarayabilir. Fakat bitkisel bile olsa, herhangi bir besin takviyesini düzenli ve devamlı kullanma kararını doktorunuza danışmadan almamalısınız.
- Bulantı hissettiğiniz anda kuru ekmek, beyaz leblebi, peksimet, tuzlu kraker tarzı şeyler yiyin.
- Sıvı kaybı yaşamamanız önemlidir. Yemek aralarında yeterince sıvı almayı ihmal etmeyin. Gazlı içecekler içmeyin, başta su olmak üzere sağlıklı sıvıları tercih edin.
- Gün içinde arada bir dinlenin. Mümkünse kısa şekerlemeler yapın. Fazla yorulmamaya çalışın.
- Bulantıyı tetikleyen faktörlerden uzak durun. (Parfüm kokusu veya başka kokular, bazı yemekler, sigara, midenizi bulandırdığını hissettiğiniz başka şeyler.)
- Yemek yemenizle yatmanız arasında biraz zaman geçmesine dikkat edin.
- Havasız ortamlardan uzak durun, en azından uzun süre bulunmamaya çalışın.
- İnsan bir şeyi ne kadar çok düşünürse o kadar çok hisseder. Sorununuz şiddetliyse bunu göz ardı edemezsiniz tabii ve etmemelisiniz de. Ama büyük bir sorun yoksa aklınızı başka şeylerle meşgul etmeye çalışabilirsiniz.
