Merkez Bankası, perşembe günü beklenenden yüksek bir faiz artışı kararı alarak piyasaları sürprizledi. Faiz oranını yüzde 17.5'ten yüzde 25'e yükselterek son 4 yılın en yüksek seviyesine çıkardı. Bu sert faiz artışının arkasında beş olası neden bulunuyor. Karar, finansal piyasalarda "pozitif sürpriz" olarak karşılandı ve dünya çapında JPMorgan, Morgan Stanley ve Barclays gibi büyük bankalar Türkiye'nin yıl sonu faiz tahminlerini yüzde 30-35 aralığına yükseltti. Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın göreve başlamasının ardından son üç toplantıda üst üste faiz artışı yapıldı. Haziran ayında 650 baz puanlık, temmuzda 250 baz puanlık artışla birlikte bu ay da 750 baz puanlık artış gerçekleşti. Son üç ayda toplamda 1.650 baz puanlık artışla faiz yüzde 25'e yükseldi.
Merkez Bankası'nın sert faiz artışı kararının arkasında hangi nedenler yatıyor? İşte olası 5 neden...
-
Yüksek Cari Açık ve Dış Kaynak İhtiyacı: Seçim öncesindeki politikaların etkisiyle cari açık artmış ve ödemeler dengesi krizi riski oluşmuştu. Yeni yönetimin önceliği cari açık riskini bertaraf etmekti ve bu için dış kaynak gerekiyordu.
-
Yüksek Enflasyon: Kur ve vergi artışlarıyla enflasyon yükselmişti. Yüksek enflasyonun kontrolü ve düşürülmesi hedefleniyor.
-
Düşük Rezerv: Net rezervlerde zayıflık söz konusuydu. Rezervlerin güçlendirilmesi amaçlanıyor.
-
Kur Korumalı Mevduat Riski: Kur korumalı mevduatın kamuya maliyeti yükselmişti. Bankaların dengeleri etkileniyor ve önlemler alınması gerekiyordu.
-
Kredi Krizi: Düşük mevduat faizleri ve kredi verme sınırlamaları nedeniyle kredi muslukları kapanmıştı. Bankaların ticari kredi vermesi zorlaşmıştı.
Bu faktörler, Merkez Bankası'nın yüksek faiz artışına gitmesine neden oldu.