Sayıştay, Odunpazarı Belediyesi’ne ait 2023 yılı denetim raporunu yayınladı. Raporda, Odunpazarı Belediyesi tarafından sunulan kreş hizmetlerinde, belediye meclisinin belirlediği kreş ücretlerinin, kreşlerin yıllık giderlerinin altında kaldığını tespit edildi. Kreş ücret tarifesi kamu personeli için 4 bin TL, özel sektör çalışanları için 6 bin TL olarak belirlendi. Raporda kreş gelirlerinin 11 milyon 714 bin TL, giderlerinin 16 milyon 731 bin TL olduğu tespit edildi.
Sayıştay, Odunpazarı Belediyesi’nin kreş hizmetlerine ilişkin ücret tarifesini, tebliğ hükümlerine uygun olarak gelirlerin giderleri karşılayabileceği şekilde belirlemesini istedi.
Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, belediyeler tarafından açılan kreşlerin kapatılması iddiaları ve Sayıştay raporunda yer alan kreş ücretlerine ilişkin Eskişehir Net’ten Ayşe Kaytan Uçak’a konuştu.
10 yılda 18 kreş açtı
Kurt, 2014 yerel seçimlerinin ardından kreşlerin sadece çalışan annelerin ya da ekonomik durumu iyi olan ailelerin değil, tüm çocukların temel ihtiyaçlarından biri ve hakkı olduğunu düşünerek ilk kreşlerini hizmete açtıklarını anlattı. 2019 seçimlerinde “Her mahallede bir kreş, 100 tane kreş” sloganıyla yola çıktıklarını, ancak Tasarruf Genelgesi nedeniyle kreş yapımının engellendiğini aktaran Kurt, özel sektör ve hayırseverlerin desteğiyle 10 yılda kreş sayısını 18’e yükselttiklerini belirtti. Kurt, Odunpazarı Belediyesi’nin kreş hizmetinin, kısa sürede Türkiye’ye örnek olduğunu ve birçok belediye başkan adayının seçim beyannamelerinde kreş hizmetlerine yer vermeye başladığını kaydetti.
Belediyelere izin yok, tarikatlara var
Bakanlığın, belediyelerin kreş açma yetkisini sınırlandırmaya yönelik adımlar attığını ancak gelen tepkiler üzerine bu karadan geri adım atıldığını belirten Kurt, “ Milli Eğitim Bakanlığı, Cumhuriyet Halk Partili belediyelere bir saldırı düzenlemeye karar vermiş, ancak tepkileri görünce de geri adım atmıştır. Milli Eğitim Bakanının, milli eğitimle çok objektif bir ilişkinin olmadığını düşünüyorum. Militan düzeyde bir yaklaşım ile geri bir eğitim sitemi oluşturmaya çalışıyor. Belediyeler kreş açmasın ama tarikatlar, sübyan mektepleri kreş yapsın. Bakan bu kafadadır. Genel Başkanımız Özgür Özel ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Ekrem İmamoğlu’nun büyük tepkisi ile karşılaştılar ve geri adım attılar. Artık Cumhuriyet Halk Partisi olarak Adalet ve Kalkınma Partisi ile normalleşemeyeceğimizi gördük. Bundan sonra da ciddi ve sert muhalefete başlayacağız” ifadelerini kullandı.
Bakanlık geri adım attı
Kurt, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in kreşlerle ilgili belediyelere gönderdiği yazının CHP’li belediyelere tarafından çarpıtıldığı iddialarına da yanıt verdi. Kurt, “Şuanda kreşler kapatılamaz. Gelen yazıyı da yanlış anlamadık. Bakanlık, ‘şimdiye kadar yapmış olduğunuz kreş ya da anaokulu adı altında hizmet veren eğitim kurumları, özel eğitim kurumları statüsünde olacak ve bizden izin alacaksınız, aksi halde kapatacağız’ diyor. Burada kreş ayrımı yok. Tepkilerden sonra bakanlık ‘biz kreş demedik, özel eğitim kurumu, anaokulu dedik’ diye açıklama yaptı” diye konuştu.
Tasarruf Genelgesi engel oluyor
Odunpazarı’nda yeni kreşler açmayı istediklerini ancak Cumhurbaşkanının yayınladığı tasarruf genelgesinin engel olduğunu aktaran Kurt, “Şuan için yeni bir kreş projemiz bulunmuyor. EMKO’da açtığımız yeni kreşimizin kapasitesi dolduğunda, destekçilerimiz sayesinde yeni bir kreş yapmayı planlıyoruz. Ancak, Cumhurbaşkanı’nın tasarruf genelgesi nedeniyle yeni kreş yapımında önemli engellemeler var. Genelge kapsamında arsa alımı, inşaat yapım işleri ve kiralama gibi işlemler yasaklanmış durumda” dedi.
Biz ticaret yapmak istemiyoruz
Kurt, Sayıştay raporunda yer alan “kreş hizmetlerinde gelirlerin giderleri karşılamadığı” tespiti için şu değerlendirmelerde bulundu: “Biz sosyal belediyeciliği sonuna kadar uygulayacağız. Kreş ücretlerimizi bütçemizle birlikte belirledik ve yıl boyunca aynı kalacak. Ücretlerde artış ancak giderlerimizde önemli artışlar yaşandığında gündeme gelebilir. Kalan kısmı sosyal hizmetler anlayışı çerçevesinden belediyeden aktarırız. Bunu kimse engelleyemez. Bizim kreşlerimizin ücreti özel sektördeki ücretlerin üçte biri…’Sosyal belediyecilik’, ‘sosyal devlet’ diyorsak eğer, bizim kreşlerimizden, yaşlı bakım merkezlerimizden, aşevimizden, halk marketimizden para kazanmamızı kimse beklemesin. Biz oradan para kazanma amacı taşımadan çalışıyoruz. Biz ticaret yapmak istemiyoruz.”
Sayıştay’dan 25 maddelik eleştiri!
82 sayfalık raporda, 25 farklı maddede düzensizlik tespit edildi. Raporda yer alan diğer bulgular şöyle;
• Coğrafi ve Kent Bilgi Sisteminin kurulmaması
• Asgari ücret destek primi tutarlarının işsizlik sigorta fonuna gönderilmemesi
• Tahakkuka alınma sırasına göre ödeme yapılmaması
• İşletme hakkının devri niteliğinde olan kiralamalar üzerinden KDV hesaplanmaması
• Belediyenin bütçe içi işletmesinin muhasebe işlemlerinin ücret ödenmek suretiyle dışarıdan bir muhasebeci ile yürütülmesi
• Kreş hizmetine ait gelirlerin giderleri karşılamaması
• İş yerlerine yönelik çevre temizlik vergisi tarifesinin belirlenmesi için gerekli olan bina derecelerinin oluşturulmaması
• İhalenin geçerli iş deneyim şartlarını sağlamayan istekli üzerinde bırakılması
• Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansına kiralanan taşınmazın ajansın tasfiyesinden sonra üçüncü kişiler tarafından kullanılmaya devam edilmesi
• Ortak Hizmet Projesi kapsamında yapılan protokol için mülki idare amirinin izninin alınmaması ve protokol hükümlerine uyulmaması
• Ortak Hizmet Projesi kapsamında yapılan protokol için mülki idare amirinin izninin alınmaması, yetkisiz başvurunun kabul edilmesi, meclis kararında unvan hatası yapılması ve belediyenin protokolde yer alan haklarının takip edilmemesi
• İnşaat Mühendisleri Odası ile yapılan protokolün mevzuata uygun olmaması
• Parasal limitlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemi ile gerçekleştirilmesi
• Parasal limitler dâhilinde yapılan mal alımı, hizmet alımı ve yapım işlerinde bütçeye konulan ödeneğin %10’unun aşılması
• Belli süreyi gerektiren mal, hizmet ve yapım işleri kapsamındaki doğrudan temin alımlarında sözleşme imzalanmaması ve alımı yapılacak ihtiyacın niteliklerinin ilgili dokümanlarda belirtilmemesi
• Belediye’nin, Belediye Kanunu’nda yer almayan ve başka bir kanun ile de belediyeye verilmemiş olan bir görevi yapması ve bu görev ile ilgili ödemede bulunulması
• Ödeme emri belgesine sadece harcama talimatı eklenmek suretiyle ödeme yapılması
• İlan ve reklam vergisinin hesaplanmasına ilişkin bildirimlerin usulüne uygun doldurulmaması ve bildirimler ile ilgili mahallinde herhangi bir tespit yapılmaması
• Belediyenin faaliyet ve çalışmalarının tanıtımı amacıyla yaptırılan bilboard ve ışıklı şehir afişi ilan bedellerinin ödenmesi ile hataların bulunması
• Belediyenin faaliyet ve çalışmalarının tanıtımı amacıyla yaptırılan bilboard ve ışıklı şehir afişi ilanlarının Eskişehir Büyükşehir Belediyesinden teklif alınmaksızın “tarifeye bağlı ödeme” kabul edilerek bir firmaya harcama talimatı ile yaptırılması
• Lütfü Yüksel Yaşlı Bakım Merkezi elektrik aboneliği faturasında reaktif tüketim bedelinin yer alması ve yapım aşamasında iş yapan taşeronlar tarafından tüketilen elektrik bedelinin bütçeden ödenmesi
• Belediyenin elektrik tüketim giderleri içerisinde bazı aboneliklerin faturalarında reaktif tüketim bedelinin yer alması
• Alt yükleniciye yaptırılan iş kısımlarının mevzuatın belirlediği oranların üzerinde olması
• İşçilerin birikmiş yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmasına ilişkin tedbirlerin alınmaması
• Yaşlı Bakım Merkezi için yeterli işçilik bildiriminde bulunulmaması nedeniyle sosyal güvenlik kurumuna fazladan prim ödemesinde bulunulması
