Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Eskişehir Müdürlüğü, kurulduğu günden bu yana pek çok girişimci için umut ışığı olmaya devam ediyor. Pek çok sektörden girişimciye destek sağlayan kurum, projenin yapısına göre yatırımcıya 360 bin liraya kadar hibe desteği veriyor.
KOSGEB Eskişehir Müdürlüğü, 31 yıldır girişimcilere parasal hibe ve eğitim desteği sağlıyor. Gerekli şartları sağlayan girişimcilere 360 bin liraya kadar maddi kaynak hibe eden kurum sayesinde Eskişehir, pek çok özgün firma ortaya çıkarmış durumda.
eskisehir.net’e değerlendirmede bulunan KOSGEB Eskişehir Müdürü Tarık Yılmaz, girişimcilere KOSGEB’e “Firmalarını kurduktan sonra değil, kurmadan önce başvuruda bulunmaları” uyarısını yaparken, hiç sorun yaşanmaması durumunda müracaatların en geç 1 hafta içinde sonuçlandığını söyledi.
“31 yıldır hizmet veriyoruz”
KOSGEB Eskişehir Müdürlüğünün 1991’den beri hizmet veren bir kamu kuruluşu olduğunu belirten Yılmaz, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı bir kuruluşuz. Amacımız, KOBİ’lere hem kuruluş aşamasında hem de projelerini devam ettirme sürecinde belirli destekler vererek iyi yerlere gelmelerini sağlamak, ihracat ve üretim kapasitelerini artırmaktır. Bu amaçla da Eskişehir’de birçok firmaya destek olmaya devam ediyoruz. Yaklaşık 31 yıldır Eskişehir tüccarından sanayicisine bu anlamda destekler veriyoruz” diye konuştu.
“Biz banka değiliz”
KOSGEB’in yatırımcıyı destekleme kurumu olduğunu fakat banka olarak değerlendirilmemesi gerektiğini ifade eden Yılmaz, “Bankalar gibi kredi vermiyoruz. Biz geri ödemeli ve geri ödemesiz destekler veriyoruz. Vatandaşlar genelde ‘Yeni bir iş yeri açacağım. KOSGEB bana destek olur mu?’ diye düşünüyorlar. Evet, girişimcilik destekleri ile bunu destekliyoruz fakat girişimcilik destekleri bizim desteklerimizden yalnızca bir tanesi… Proje destekleri, AR-GE, ÜR-GE inovasyon destekleri ile teknoloji ve ihracat anlamında yapacakları yatırımlarla ilgili desteklerimiz var. Aslında birçok sınırsız desteği bir anda sunuyoruz. KOSGEB’den yalnızca girişimcilik desteği anlamında değil, tüm desteklerimizden faydalanabiliyorlar” bilgisini verdi.
“Hemen hemen tüm sektörlere destek veriyoruz”
Yılmaz, KOSGEB’den tarım ve hayvancılık, eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren firmaların yararlanamayacağını dile getirerek, “Bunlar dışında hemen hemen tüm sektörlere destek veriyoruz. Bunun için de bazı ölçeklerimiz var. 250 kişiden az çalışanı olacak ve yıllık 250 milyon liradan az cirosu olacak. Bu KOBİ’ler ekonominin yaklaşık yüzde 98’ini oluşturuyorlar. Biz de elimizden geldiğince telefonla ulaşan ya da şahsen gelen kişilere destekler hakkında bilgi veriyoruz. Web sitemizden de bilgi alabilirler” değerlendirmesinde bulundu.
“Vatandaşlarımız bu kişilere itibar etmesinler”
Yılmaz, “Bazen kendisini KOSGEB yetkilisi olarak tanıtıp, KOSGEB adına para talep eden veya ‘Size danışmanlık hizmeti verelim’ teklifinde bulunan kişiler oluyor. Vatandaşlarımız bu kişilere itibar etmesinler çünkü KOSGEB tüm desteklerini karşılıksız ve aracısız olarak veriyor. Biz burada kamu görevlisiyiz. Dolayısıyla bir KOSGEB yetkilisinin tutup da vatandaştan para ya da e-Devlet şifresi gibi kişisel bilgilerini talep etmesi mümkün değil. Zaten biz başvurularımızı online sistem üzerinden alıyoruz. Her aşama da online olarak devam ediyor” dedi.
“Başvuruları iki kategoride değerlendiriyoruz”
Yılmaz, şöyle devam etti:
“Bize başvuran girişimcilerimize öncelikle eğitim alması tavsiyesinde bulunuyoruz. Girişimcilik eğitimlerimizi online olarak veriyoruz. KOSGEB’in kendi resmi sitesinde online eğitimlerimiz var. Ayrıca biz girişimci başvurularını 2019’dan beri geleneksel ve ileri girişimcilik olarak iki kategoride değerlendiriyoruz. Son zamanlarda e-ticaret yeni trendler arasında… Özellikle pandemi döneminden sonra önem kazanmış durumda çünkü hepimiz internetten alışveriş yapmaya başladık. Gelen başvurulara baktığımızda da yüzdesel olarak bir e-ticaret yoğunluğu var. E-ticaret sayesinde ürettiğiniz bir el işi ürünü bile yurt dışına gönderme imkanına sahipsiniz. Bu da ülke için önemli bir yatırım. Bu tarz girişimcilerimizi de geleneksel girişimci olarak destekliyoruz.”
360 bin liraya kadar destek
“Bir ürünün sadece ticaretini yapıyorsanız sizi ‘Geleneksel girişimci’ olarak değerlendiriyoruz fakat üretim yapıyorsanız, teknolojik anlamda bir ürün ortaya çıkartıyorsanız sizi ‘İleri girişimcilik’ dediğimiz destek modeli ile destekliyoruz. Bunu da kendi arasında sınıflandırıyoruz. Örneğin, mobilya imalatı düşük teknoloji barındıran bir imalat çeşidi… Bu girişimcilere 100 bin liraya kadar hibe veriyoruz. Avize imalatı ise orta-ileri teknoloji ihtiva eden bir imalat modeli. Buna da 200 bin lira destek veriyoruz. 300 bin liraya kadar da yüksek teknoloji barındıran üretim modellerine destek sağlıyoruz. Bunlar arasında da prodüksiyon, animasyon, yazılım ya da elektronik ürün üretimi gibi modeller yer alıyor. Bu modellere 300 bin liraya kadar makine-teçhizat hibesi veriyoruz. Bu desteklerin tamamı geri ödemesiz destekler, kredi değiller. Bunun yanı sıra ‘Performans ve kuruluş desteği’ dediğimiz desteklerimiz de var. Girişimcilere maksimum 360 bin liraya kadar destek verebiliyoruz.”
“En geç 1 hafta içinde destekler açıklanmış oluyor”
“İşlemlerimiz online sistem üzerinden ilerlediği için bize gelen tüm başvuruları günlük olarak değerlendiriyoruz. Projenin durumuna göre bazen okumak ya da incelemek zaman alabiliyor. Eskişehir olarak yeterli sayıda personelimiz var. Dolayısıyla bir işin uzun süre bekleme şansı yok. Biz de hızlı bir şekilde değerlendirmesini yapıp değerlendirmeyi nihai sonuca ulaştırıyoruz. Başvurunun çeşidine göre her şey yolunda giderse minimum 1 günde en fazla da 1 hafta içinde proje destekleri açıklanmış oluyor. Bazı projeler komisyon ve kurul kararları gerektirdiği için uzun sürebiliyor fakat her şey yolunda giderse en geç 1 hafta içinde bir desteğin sonuçlanmaması mümkün değil.”
İş kurulmadan önce başvuru yapılmalı
KOSGEB’e iş kurulmadan önce başvuruda bulunulması gerektiğini belirten Yılmaz, “Bazen başvurular iş kurulduktan sonra gelebiliyor. Böyle bir durumda maalesef hiçbir şey yapamıyoruz. Biz ‘KOSGEB girişimcisi olmak istiyorsanız mutlaka işi kurmadan önce KOSGEB’e gelin’ diyoruz. Eğitiminizi tamamlayın, daha sonra işinizi kurun. KOSGEB girişimcisi olmak bir iş planıyla yola çıkmayı hedefliyor. Biz başvuranların 2 yıllık planlarını yaptırıyoruz. Rakipleri, rakip analizi, fiziki koşulları gibi faktörleri değerlendirdikten sonra girişimci olmalarını istiyoruz çünkü herkes girişimci olabilir. Bugün vergi dairesine gidip ‘İşletme açmak istiyorum’ demek için önünüzde hiçbir engel yok” ifadelerini kullandı.
“Çok başarılı girişimcilerimiz var”
Yılmaz, KOSGEB girişimcisi olmanın bir ayrıcalık olduğunu savunarak, “Çok başarılı girişimcilerimiz var. Özellikle kadınlar ve gençler bu konuda çok iyiler. Örneğin, yıllar önce eşini desteklemişiz daha sonra hanımefendi kendi üzerine bir iş yeri açmaya karar vermiş. Şimdi eşi ‘Kendi iş yerimi kapatıp eşimin iş yerine dahil olmak istiyorum’ diyor çünkü o kadar iyi çalışıyor. Bazı kadınlarımız gerçekten doğru ihtiyacı görüp, doğru zamanda doğru yatırımı yaptığında mükemmel işler ortaya çıkartıyorlar” bilgisini verdi.
“40 tane varken 41’incisi olmaya gerek yok”
Yılmaz, şunları kaydetti:
“Kendi web sitelerini kuruyorlar, kendi markalarını yaratıyorlar. Bunlar belki milyon dolarlık şirketler değiller ama kısa zamanda büyük işler yapmış küçük firmalar… Zaten bizim hedefimiz de bir kıvılcım ve merakla ortaya çıkmış bir işletmenin büyüyerek iyi yerlere gelmesi… Eskişehir’de bunun çok güzel örnekleri var. Eskişehir sanayisi çok renkli ve zengin. Baktığınız zaman hava savunma sanayi, raylı sistemler, beyaz eşya ve madencilik gibi birçok alanda ciddi üretimler var. Bu üretim çeşitliliği de yeni girişimciler için büyük bir fırsat. Eskişehir ekosisteminde sürekli üretim olduğu için devamlı olarak bir şeylere ihtiyaç var. Önemli olan doğru ihtiyacı doğru zamanda belirleyip doğru girişimde bulunmak. Aynı işten 40 tane varken 41’incisi olmaya gerek yok. Dolayısıyla farklı lokasyonlarda oluşacak farklı iş fikirleriyle gelirlerse çok başarılı olacaklarına inanıyorum.”
Eskişehir’de “akrep panzehiri” üretiliyor
“Eskişehir’de güzel bir milli projemiz var. Albila adındaki bir firmamız tarafından ‘akrep panzehiri’ üretiliyor. Bizim de hem AR-GE inovasyon hem de stratejik ürün desteği ile desteklediğimiz bir firma. Tamamen yurt dışından aldığımız bir ürünü şu anda yurt dışına satıyoruz. Bu panzehirler Mahmudiye’deki haralarda bulunan atlar üzerinde üretiliyor ve organize sanayide şişelenerek yurt dışına gönderiliyor. Özgün ve güzel bir projedir.”
“Fikirler raflarda, dolaplarda durmamalı”
“Çok kıymetli ve en önemlisi ‘melek yatırımcı’lar var. Eskişehirli olmayıp Eskişehir’e yatırım yapmış pek çok melek yatırımcı var. Gençlerin böyle fikirlerine sahip çıkılmalı ve melek yatırımcılarla bir araya getirilmeli. Fikirler raflarda, dolaplarda durmamalı, sanayide hayat bulmalı. Biz bu nedenle Albila’nın yaptığı işin kutsal olduğunu düşünüyoruz.”
“Benim kafamda bir fikir var ama ne derler?”
Yılmaz, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Bunun gibi çok değişik projeler var. Örneğin, Anadolu Üniversitesinin içinde bir teknopark firmamız var. Apple’a uygulama yapıyorlar ve ödüller alıyorlar. TRT’ye proje yapan animasyon ve film sektöründe faaliyet gösteren firmalarımız var. Yeni animasyon teknikleri geliştiriyorlar ve bu teknikleri Netflix gibi platformlara satıyorlar. Savunma sanayi alanında faaliyet gösteren başka bir firmamız da zırh imal ediyor. Önceden dışardan alınan tank zırhları artık Eskişehir’de yerli ve milli olarak üretiliyor. Bu hikayelerin içinde yer almak Eskişehir KOSGEB olarak bizi çok mutlu ediyor. İnşallah bu verdiğimiz örnekler diğer girişimci adaylarımızı da heveslendirir ve güzel fikirlerle gelirler. Her zaman kapımız açık. ‘Benim kafamda bir fikir var ama ne derler?’ diye düşünmesinler. Anlatmadan kimse bilemez.”