Türkiye, geçen yıl rekor kırarak tarihi seviyelerde altın ithalatı yapmıştı, ancak bu yıl yaşanan ekonomik model değişikliği sonucunda ithalat miktarı önemli ölçüde azaldı.
50 YILIN REKORU GELMİŞTİ
Bireysel altın alımlarının rekor seviyeye yükselmesinin yanı sıra, özel şirketlerin de altın talepleri tüm zamanların en üst seviyesine çıktı. Türkiye'de geçtiğimiz yıl itibarıyla yaklaşık 319 tonluk altın ithalatı yapılırken, bu rakam son 50 yılın en üst seviyesi olarak kayıtlara geçti.
Mayıs seçimlerinin ardından göreve başlayan yeni ekonomi yönetimi, parasal sıkılaşma adımları sonucunda altın ithalatına yönelik yeni kısıtlamalar getirirken, alınan tedbirlerin etkisi 2024 yılının ilk iki ayına yönelik paylaşılan verilerde gözlemlendi.
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası üzerinden altın ithalatı Ocak ve Şubat ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 80'e yakın düşüş gösterdi.
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası verilerine göre, 2023 yılı Ocak ve Şubat ayında altın ithalatı 125 bin 783 kg olmuşken, 2024 yılı Ocak ve Şubat ayında bu rakam 22 bin 739 oldu.
KISITLAMALAR GETİRİLDİ!
Temmuz ayında yayımlanan Resmi Gazete kararı ile Türkiye-AB Gümrük Birliği kapsamının dışında kalan ülkelerden yapılacak altın ithalatına yüzde 20 vergi getirilirken, Hazine ve Maliye Bakanlığı ise aldığı karar ile kota uygulamasının kapsamını genişletmiş ve yurt dışından altın alımında bildirim şartı getirmişti.
Yapılan hamlelerin ardından Eylül ayında ithal edilen altın miktarı 14 bin 961 kilograma gerileyerek Mayıs ayının ardından en düşük seviyeyi görmüş oldu.
Ağustos ayında yapılan 21 bin 223 kilogramlık ithalatta büyük bir düşüş yaşanmasına gerekçe olarak atılan kısıtlayıcı adımlar gösterilirken, Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan altın için bir yeni yasak daha hayata geçirmişti.
Geçtiğimiz aylarda gram altın üretimine yönelik kota uygulamaları getiren Maliye Bakanlığı, bu karar ile piyasalarda serbest kur ve gösterge kur arasında yaşanan makasın açılmasına neden olmuştu. İlk aşamada cari açık verilerine olumlu yansıyan kararlara bir yenisi daha eklendi.
Bu doğrultuda Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Direktörlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre 3 Ekim itibarıyla, şirketlerin yurt dışından yapacağı altın alımlarına 25 kg üst limiti getirilmişti.
Böylelikle Maliye Bakanlığı, sektör kaynaklarının dilediğinde altın ithalat edebilmesine imkan tanıyan uygulamayı resmen yasaklamıştı.
SORUNA NEDEN OLUR MU?
Altın üreticileri ve kuyumcular, söz konusu kota uygulamalarının kapsamının genişlemesi halinde üreticilerin zor duruma düşebileceğini belirterek, altın alım-satım işlemlerinde makasın artabileceği ve arzın talep karşısında yeterli olamayacağını belirtti.
