Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, 1999 yılı öncesi sigorta girişi olanları sevindirdi. Yasal düzenleme ile birlikte emeklilikte yaş şartı kaldırıldı ve bu tarih öncesi sigortalılar için prim ve yıl şartlarını tamamlamak, emeklilik hakkını elde etmek anlamına geliyor. Yapılan başvurular sonucunda, 3 Mart'tan bu yana yaklaşık 2 milyon EYT'li emeklilik hakkını elde etti. Ancak, prim ve yıl şartlarını tamamlamayı bekleyenlerle birlikte toplam EYT'li sayısının 5 milyona yaklaşması bekleniyor.
Hesaplamalar şu şekilde
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 ve öncesini kapsadığından, bu tarihten sonra sigortalı olanların emeklilik şartları da önemli hale geldi. Hizmet akdi ile çalışanların emeklilik şartları, ilk defa sigortalı olunan tarihe göre belirleniyor. Bu kapsamda, 23 Mart 2002 tarihinden önce sigortalı olanlar için belirlenen yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarına odaklanılıyor.
Örneğin, 23 Mart 2002 tarihinde 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim ödeme gün sayısı ve kadınlarda 50, erkeklerde ise 55 yaş şartlarını yerine getirenler emekli olabiliyor. Bu tarihte bu şartları yerine getiremeyenler için ise kademeli geçiş süreci öngörülüyor.
EYT'li olamayan sigortalılar için de belirli yaş şartları bulunuyor. 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa hizmet akdi ile çalışmaya başlayanlar, belirli yaş ve prim ödeme günü şartlarını sağlayarak emeklilik aylığından yararlanabiliyorlar.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, 01 Ocak 2036 tarihine kadar kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak ve 7200 gün prim ödeme şartıyla emeklilik aylığına hak kazanılabiliyor.
Ayrıca, 01 Ocak 2036 tarihinden sonra prim şartını yerine getirenler için belirlenen yaş hadleri esas alınarak emeklilik aylığına hak kazanılıyor.
Bu düzenleme ile 2048 yılından itibaren yaşlılık aylığına hak kazanma yaşı eşitlenerek kadın ve erkek için 65 olacak.
Belirli koşullar
Ancak, belirli koşullarda 5400 prim ödeme günü üzerinden kademeli yaşlılık aylığı bağlanabileceği ve 30 Nisan 2008'den önce sigortalı olanlar için kısmi emeklilik şartlarının geçerli olduğu da unutulmamalıdır.
Sonuç olarak, EYT düzenlemesi sonrasında emeklilik hakkını kazananların sayısındaki artış ve bu düzenlemenin detayları, Türkiye'deki emeklilik sistemi üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır.
