Eskişehir’de efe ve zeybek kültürü yüzyılı aşkın bir süredir devam ediyor. Bir gelenek haline gelen kültürü yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak isteyen ‘Kırka Efeleri’, günde en az 5 düğüne giderek yöresel oyunları oynuyor. Eskişehir halkının zeybek ve efe kültürünü çok sevdiklerini, vakit yetmezliğinden ancak 5 düğüne gidebildiklerini söyleyen efeler, imkânları olsa daha fazla düğüne gidebileceklerini, yorulmak nedir bilmediklerini söyledi. Gençlerin yöresel oyunları eğlenceli bulduğunu dile getiren efeler, yaşlıların ise geçmişi hatırlayarak duygulandığını ifade etti.
“Bizi gören vatandaşlar ‘efeler geldi’ diye seviniyor”
Efe kültürü ile küçük yaşta karşılaştığını belirten Ersin Gezer, yöresel oyunları çok sevdiğini söyledi. Oynadığı oyunlarla vatandaşlardan güzel geri dönüşler aldığını belirten Gezer, “Köyümüzde 2 tane efe vardı. Onlar bize ilkokul çağındayken bu işi öğrettiler. Ortaokul çağında oynadık, karşılamalara gittik. Efeler düğünlerin olmazsa olmazı. Bu kültüre karşı yoğun bir ilgi görüyoruz. Saygınlığı var, bizi gören vatandaşlar, ‘efeler geldi’ diye seviniyor. Çocuklar bile etkileniyor. Bu kültürü devam ettirdiğimiz için bazı yaşlılarımızın gözleri doluyor” dedi.
“Şehrin bir ucundan başlayıp diğer ucundan çıkıyoruz”
Fabrika işçisi olarak çalıştığını belirten Cem Çimen, kendisine kalan vakitlerde de düğünlere gidip, zeybek oynadığını söyledi. Düğünlerde oynamanın eğlenceli olduğunu ama kolay olmadığını ifade eden Çimen, “Eskişehir’de bir gıda fabrikasında çalışıyorum. Ek olarak da bir zeybek ekibimiz var, düğünlere gidiyoruz. İnsanların mutluluklarına bir nebze de olsa katkıda bulunmak istiyoruz. Hafta sonları daha yoğun oluyoruz. Yeri geliyor günlük 7 tane düğüne katılıyoruz. Şehrin bir ucundan başlayıp diğer ucundan çıkıyoruz. Peki, bu efeler nasıl yetişiyor? Açıkçası içten gelen bir şey, yani bir insana ne kadar öğretirseniz öğretin, olmuyor. Biraz gende de olması gerekiyor. Yoksa 4-5 ay boyunca sabahtan akşama kadar eğitim verseniz de bu oyunu oynanmaz. Karşıdan gözüktüğü gibi değil, alnımdan akan terleri görüyorsunuz” dedi.
“Mesleğimizi severek yapıyoruz, sabah başlayıp akşama kadar oynarız”
Yaz mevsiminin gelmesiyle düğün sezonunun açıldığını, böylece kendileri için de sezon açıldığını dile getiren Hüseyin Ercan, işi çok sevdikleri için ne kadar oynasa da yorulmayacağını söyledi. Efelik ile ilgili konuşan Ercan, şu ifadeleri kullandı;
“Ramazan ayından sonra okullar açılasıya kadar bayağı yoğun bir süreç geçiriyoruz. Özellikle hafta sonları günlük 5-6 düğün oluyor. Ara sıra yapabilirsek şehir dışına da gidiyoruz. Şu anda yoğun talep geliyor ama programımız dolu olduğumuz için bazı zamanlar gidemiyoruz. Pandemi döneminde düğünler olmadığı için şu anda ekstra bir ilgi var. Talep çok ama dediğimiz gibi, yoğunluktan dolayı bazı vatandaşlarımıza hizmet veremiyoruz Bizim düğünlerimizde adet gereği havlu ya da yazma takarlar. Mesleğimizi severek yapıyoruz, sabah başlayıp akşama kadar oynarız. İçten gelerek oynadığımız için problem yok.”