Son dönemlerde bebek sağlıkları hakkında araştırmalar derinleşmeye başladı. Uzmanlar bu konuda ciddi hususi çalışmalar yapmaya devam ediyor. Bunun ilk ve en önemli sebebi hastalıkları artık çeşitlenmeye başlamış olmasıdır. Bebek hastalığı deyince akıllara öncelikle kızamık, kabakulak gibi bilinen hastalıklar geliyordu.
Ancak zamanın ilerlemesiyle birlikte anne karnından başlayarak yanlış beslenmeye ve genetiğe bağlı olarak farklı hastalıklar saptanmıştır. Hastalıklar yeni doğanlarda daha sık görülmeye başlamıştır. Bebeğin yeni ortamına alışmakta zorlanıyor olması vücudunda çeşitli semptomların meydana gelmesine sebebiyet vermektedir. Uzmanlar ve ebeveynlerin bu konuda göstermiş olduğu hassasiyetle bebekler hastalıkları kısa sürede atlatabilir. Peki sık rastlanan bebek hastalıkları nelerdir?
Bebeklerde Sarılık Hastalığı
Yeni doğan bebeklerde en sık rastlanan hastalık sarılıktır. Bebekler ilk doğdukları anda kanda bulunan sarı pigmentleri kandan atmaları gerekir. Bu atlatma ise anne sütü desteği ile hızlı bir şekilde gerçekleşir. Ancak bu pigment kandan kısa sürede atılamazsa sarılık ortaya çıkmaktadır.
Belirtileri:
- Doğumdan sonra ilk gün cildin birçok yerinde ve ciltte sararmalar.
- Cildin soluk rengi
- İştahsızlık ve emmede isteksizlik
- Aşırı uyku, halsizlik ve yorgunluk
- Baş parmakla baskı uygulanan alanda oluşan sararmalar
Tedavi Yöntemleri:
Sarılık yeni doğan bebeklerin pek çoğunda rastlanan bir hastalıktır. Bazı bebeklerde hafif düzeyde seyretmektedir.Bu durumda kısa sürede iyileşme gerçekleşir. Ancak doktor bebeği kontrol altında tutarak testlerle sarı pigmentlerin azalmasını gözlemler. Ancak şiddetli sarılık hastalığı söz konusu olursa öncelikle ciddi bir tedavi gerektirmektedir. Bu noktada ışın tedavisi uygulanır. Bu tedavi yöntemine fatoterapi yöntemi adı verilmektedir. Bebeğe bu sürede mama ya da anne tarafından sağılarak temin edilen anne sütü verilmektedir. Sarılıkta daha sık emzirmek ve bebeğin gazını daha fazla çıkarmasına yardımcı olmak en önemli tedavi yöntemidir.
Kalça Çıkığı Hastalığı
Kalça çıkığı kalça ekleminin gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalıktır. Prematüre bebeklerde bu sebeple daha sık görüldüğü söylenebilir. Erken tanı ve doğru tedavi uygulanmadığı taktirde omurga gelişimi doğru yönde gerçekleşmeyecektir. Bu durum hayat boyu gelişimi etkilemektedir.
Belirtileri:
- İki bacak arasında rahatça gözlemlenen uzunluk farkı
- Eklemlerin özgür hareket edememesi
- Oturma, dönme, yürüme gibi gelişimsel unsurların yaşıtlarına göre geriden seyretmesi
- Eklemlerin hareket ettirilmesi esnasında ses duyulması
- Dışa dönük görünen diz kapağı
Tedavi Yöntemleri:
Kalça çıkığı hastalığında tedavinin ilk kuralı doğru anda teşhis etmekten geçmektedir. Bebekler doğumdan bir kaç ay sonra doktor tarafından testten geçirilerek tespit yapılmaktadır. Bu test oldukça önem taşır. Erken teşhis edilmezse ilerleyen yaşlarda bazı hastalıklar ortaya çıkmaktadır. Bunlar; kalıcı topallama, kalça ağrıları, fıtık, eklem rahatsızlıklarıdır. Erken teşhislerde tedavi oldukça basittir. Atel adı verilen aletle kalçanın yeniden kaynaması sağlanır. Bazen alçı uygulanarak kısa sürede iyileşme gerçekleşir. Atelin işe yaramaması halinde ameliyatla iyileşme gerçekleşir. Bu aşamalarda anne babaların doktorun önerilerini uygulaması büyük öneme sahiptir.
En Sık Rastlanan Kolik Hastalığı Kolik bebek sendromu son dönemlerde anne babaların en büyük korkusu haline gelmiştir. Anne babaları çaresiz hissettiren kolik, bebeklerde saatlerce ağrı ve sancıya sebep olmaktadır. Bu noktada sıklıkla doktora giden anne babalar genellikle yeterli sonuç alamıyor.
Belirtileri:
- Tüm ihtiyaçları karşılanmasına rağmen saatlerce süren ağlamalar
- Dizleri karnına doğru çekme
- Ağlama sırasında yumrukları kuvvetle sıkma
- Nefesi tutma
- Huysuzluk, iştahsızlık, uykusuzluk
Tedavi Yöntemleri:
Kolik bebek sendromu yaşayan anne babalar öncelikle doktora başvurmalıdır. Doktor öncelikle ağrıların esas sebebini tespit etmek için testler uygulamaktadır. Herhangi bir sebep tespit edilemediği taktirde kolik teşhisi konulmaktadır. Doktorlar tarafından kolik şikayeti için bebeklere herhangi bir ilaç verilmez. Ağlamaların zamanla geçeceği belirtilerek bazı öneriler sunulur. Anne bebeği emziriyor ise yediklerine çok dikkat etmeli, gaz yapan yiyeceklerden kesinlikle uzak durmalıdır. Anne sakin olmalı, gerginliğini bebeğe yansıtmamalıdır. Emzirme sırasında memeden sıklıkla uzaklaşan bebek hava yutar. Bu durum gaza sebep olur. Anne sıklıkla bebeği ile temas halinde olmalı, onu güvende hissettirmelidir. Ayrıca biberonun gaz yapmayan cinsten olmasına özen gösterilmelidir. Bebeği gezdirerek, masaj yaparak ve egzersizler uygulayarak kolik sancıları önemli oranda azaltılabilir.
Sık Görülen Cilt Hastalığı: Pamukçuk
Yeni doğan bebeklerde sıklıkla rastlanan pamukçuk bir çeşit bebek mantarıdır. Bebeklerde iştahsızlık ve emme bozukluğuna sebep olmaktadır. Bebeğin neşesini kaçırırken, huzursuz olmasına da sebep olur. Dil, yanaklar, eller hatta anüs bölgesinde görülen beyaz benekler ile kendini göstermektedir.
Belirtileri:
- Eller, yanaklar ve dilde görülen beyaz renkte benekler
- Huzursuzluk ve ağlama nöbetleri
- Karnı aç olmadığı halde emmede isteksizlik
- Yutma güçlüğü
- Ateşlenme ve ağlama
Tedavi Yöntemleri:
Bebeklerde pamukçuk bulaşıcı bir hastalıktır. Sıklıkla anneye de emzirme sırasında bulaşabilir. Bu durum meme kaşıntısı, emzirme sırasında ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi edilmediği taktirde anneye bulaşan pamukçuk emzirme yoluyla tekrar bebeğe geçer. Öncelikle pamukçuk hastalığını önlemek adına temizlik ve hijyen büyük öneme sahiptir. Meme ucu temizliğine ve bakımına büyük önem verilmelidir. Pamukçuk bölgesi elle yapılmamalıdır. Doktor tarafından damla verilmektedir. Damla ise mukoza bölgesinin temizliğini kolaylaştırmaktadır. Ağız içi yaralar için sulu gıdalarla beslenme gerçekleştirilmek zorundadır.
Bebek Fıtığı
Bebeklerde görülen en temel sorunlardan biri ise fıtık hastalığıdır. Fıtık bebeklerde genellikle kasık ve göbekte görülmektedir. Kasık fıtığı alt karın bölgesinde meydana gelen şişlik sonucu fark edilmektedir. Göbek fıtığı ise göbekte meydana gelen şişlik sonucu fark edilmektedir. Erkeklerde testisler, kızlarda ise yumurtalıkların dışarı fırlamasıyla oluşmaktadır.
Belirtileri:
- Kasık ya da göbek bölgesinde oluşan şişlik
- Huzursuzluk
- Hassasiyet
- Kusma
Tedavi Yöntemleri:
Fıtık için erken teşhis oldukça büyük önem taşır. Fark edildiği anda doktora başvurulmalıdır. Doktor genellikle ameliyat uygulamaktadır. Ameliyat ile açıkta kalan bölge içine sokularak kapatılır. Ameliyat edilmediği taktirde dışarıda kalan organlar çürümektedir. Bu durum ise hayati risk taşımaktadır. Ameliyat aynı gün ve kısa sürede gerçekleşir. Erken teşhis edildiği taktirde oldukça kolay bir ameliyattır. Organların çürümesi halinde daha büyük operasyonlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Bebeklerde Krup Hastalığı (Yalancı Kuşpalazı)
Krup hastalığı halk arasında yalancı kuş palazı olarak bilinmektedir. Bu hastalık bazen de çocuk anjini olarak kabul edilmektedir. Hastalık kendini solunum yolları ve ses tellerinde göstermektedir. Bebeklerde ciddi nefes darlığına sebep olan krup hastalığı erken teşhis ile kısa sürede tedavi edilebilir.
Belirtileri:
- Burunda akıntı ve tıkanıklık
- Öksürük
- Soluk alıp verme esnasında hırıltılı sesler duyulması
Tedavi Yöntemleri:
Bebeklerde, özellikle de yeni doğan bebeklerde sıklıkla görülen krup, ilerleyen yaşlarda görülmemeye başlar. Hava yolları henüz dar olan bebekler bu hastalığın olumsuz etkileri ile karşılaşmaktadır. Bu noktada doktora başvurmak oldukça büyük öneme sahiptir. Doktor ilaçlarla hastalığın kısa sürede tedavi edilmesini sağlayacaktır. Bunun dışında evin sık sık havalandırılması önemli bir durumdur. Ayrıca anne sütü ile beslenen bebekler daha sık emzirilmelidir. Sıvı tüketimine özen gösterilmelidir. Ek gıdaya geçiş yapmış olan bebekler için bol vitaminli çorbalar tüketilmelidir. Doktor önerileri dikkate alındığı taktirde hastalık kısa sürede tedavi edilmektedir.
Risk Taşıyan Bebek Hastalığı:
MenenjitMenenjit hastalığı yetişkinlerde de rastlanan riskli bir hastalıktır. Beyinde ve omurilik zarında meydana gelen iltihaplanmaya verilen isimdir. Bebeklerde rastlanan bir hastalıktır. Ancak sıklıkla rastlanmaz. Özellikle aşısı olan menenjit bu noktada korunma sağlamaktadır.
Belirtileri:
- Şiddetli baş ağrısı
- Baş ağrısına bağlı olarak ortaya çıkan ağlama nöbetleri
- Ateş, halsizlik ve iştahsızlık
- Boyun tutulması
- Bilinci kaybetme
Tedavi Yöntemleri:
Tedavi edilmediği taktirde görme kaybına, sakatlıklara ve ölüme sebep olan riskli bir hastalıktır. Bu noktada öncelikle önlem almaya özen göstermek gerekmektedir. Bağışıklığı zayıf olan bebekler genellikle bu hastalıkla savaşamazlar. Tedavi sırasında hastalığa yenik düşme riskini ortadan kaldırmak adına bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir. Belirtiler fark edildiği anda bebeği doktora götürmek gerekmektedir. Doktor, ilaç tedavisi ile iyileşmeyi desteklemektedir. Ayrıca menenjit aşısı ile hastalık önlenebilmektedir.
Kızamık Hastalığı
Bilinen bebek ve çocuk hastalıklarından biri de kızamık hastalığıdır. Bu hastalık kendini deride oluşan kızarıklıklarla göstermektedir. Bulaşıcı olmakla birlikte, 6 aydan önceki bebeklerde görülmesi risklidir. Belirtiler ise kızamık virüsünün vücuda girmesinde 10 gün sonra kendini göstermeye başlar.
Belirtileri:
- Ateş
- Gözlerde kızarıklık ve sulanma
- Ağızda oluşan beyaz lekeler
- Öksürük
- Deride oluşan yoğun kızarıklıklar
Tedavi Yöntemleri:
Kızamık genellikle bebek ve çocuklarda görülmektedir. Bulaşıcı bir hastalık olması sebebiyle bebeğin topluma çıkarılmamasına özen gösterilmelidir. Belirtilerin fark edilmesi ile birlikte doktor kontrolünde tedavi başlatılmalıdır. Aksi taktirde ilerleyen dönemde zatürre gibi tehlikeli hastalıklara zemin hazırlayabilir. Bebeğin hijyenine özen gösterilmelidir. Ayrıca doktor tarafından bazı ilaçlar ile iyileşme süreci desteklenir. Deriye sürülen kremler yardımıyla kaşınma önlenmektedir. Derinin kaşınması halinde kalıcı izler meydana gelebilir. Deri yaralanmaları için doktor tarafından ayrıca besleyici kremler verilmektedir.
Suçiçeği Hastalığı
Kızamık hastalığı gibi bulaşıcı bir hastalık olan suçiçeği, deride içi su dolu kızarıklarla kendini göstermektedir. Bebeklerde görülme riski oldukça yüksektir. Aşı ile önlenebilen bebek ve çocuk hastalıkları arasındadır.
Belirtileri:
- İçi su dolu kırmızı kabarcıklar
- Şiddetli kaşıntı
- İshal
- Kusma
- İştahsızlık
Tedavi Yöntemleri:
Bebeklerde görülen suçiçeği, doktor kontrolünde tedavi edilmesi gerekli olan hastalıklardan biridir. Ayrıca deride oluşan kaşıntıları önlemek adına nemli bir bez yardımıyla düzenli olarak silinmesi oldukça önemlidir. Hijyen kurallarına dikkat edilmeli, deri için doktorun önerdiği kremleri kullanmaya özen gösterilmelidir. Bebeğin bakımı sırasında dikkatli ve özenli davranıldığı taktirde iyileşme daha hızlı ve kolay şekilde gerçekleşmektedir.
Bebeklerde Ağız Aftı
Enfeksiyona bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklardan biri de bebeklerde ağız aftı olarak kabul edilir. Aft hastalığı ağrı ve sızıya sebep olmaktadır. Tam olarak nedeni saptanamayan bir hastalıktır. Bulaşıcı olmasıyla birlikte bir kez görülmesi halinde kronikleşmeye dönen hastalıklardan biridir.
Belirtileri:
- Ağız, yanak gibi iç bölgelerde beyaz yaralar
- Oval lekelerin olduğu bölgede görülen şiddetli ağrı ve sızı
- İştahsızlık, emmeyi reddetme
- Patlamayla yayılan pis koku
- Salya ve yüksek ateş
- Huysuzluk ve ağlama nöbetleri
- Tedavi Yöntemleri:
Genellikle yüksek ateş, enfeksiyon ve alerji gibi etmenlere bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalıktır. Yani başka rahatsızlıkların etkisiyle kendini gösterir. Bu sebeple doktora başvurulduğunda öncelikle esas nedeni teşhis edilmelidir. Tedavi teşhise göre şekillenmektedir. Strese bağlı olarak da ağız içinde aft oluşabiliyor. Bu noktada anne babaların çocukları stresten uzak tutmaya özen göstermesi gerekmektedir. Doktor genellikle karbonatlı su ile ağız içinin temizlenmesini önermektedir. Bu duruma bağlı olarak kısa sürede geçer. Daha büyük çocuklarda bal ve zerdeçal karışımı etkiye sahiptir.
Bebeklerde Göz Tembelliği Hastalığı
Görülme oranı her geçen gün artan göz tembelliği şimdi her 25 bebekten birinde görülmektedir. Bu durum görme konusunda yetersizlik olarak açıklanabilir. Derinlik hissinin yeteri kadar gerçekleşmemesi olarak açıklanabilen bir hastalıktır. Zamanla ilerleyerek körlüğe sebep olduğu söylenemez. Ancak İlerde bazı durumlarda yaşamını zorlaştıracağı söylenebilir.
Belirtileri:
Belirtileri aile üyeleri tarafından fark edilemeyen bir hastalıktır. Doktor kontrolü ile teşhis edilmekte olan bir hastalıktır. Gözlerden biri görme işlevini yerine getirse de kaslardaki zayıflıktan dolayı gelişimini tamamlayamaz.
Tedavi Yöntemleri:
Belirti vermeyen bir hastalık olması sebebiyle teşhisi oldukça zor olan bir hastalıktır. Bebeklerde rutin kontrollere önem verildiği taktirde teşhis edilmesi yüksek olasılığa sahiptir. Erken teşhis edilmesi halinde tedavi süreci başarıyla sonuçlanan bir hastalıktır. Tedavi sırasında gelişimsel sağlıklı göz bir bandaj yardımıyla kapatılır. Böylece problemli olan gözün gelişimi için imkan sağlanır. Bulanık gören gözün sağlıklı gördüğüne dair sinyaller beyne iletilerek koşullanma sağlanmaktadır. Daha sonra gözlük kullanılarak tedavi sürecine devam edilir. Sorun çözüldüğü taktirde tedavi sonlandırılır. Bebekler 4 yaşına geldiği taktirde teşhis edilirse tedavi olumlu sonuç vermeyebilir. 7 yaşına gelen çocuklarda tedavi imkansızlaşmaktadır.
Çağın Bebek Hastalığı: Geniz Eti
Son dönemlerde oldukça fazla görülen bebek hastalıklarından biri de geniz eti olarak kabul edilmektedir. Hastalık yeni doğan bebeklerde veya ileri yaşlarda kendini gösterebilir. Sebep olan bakteri streptokok virüsüdür.
Belirtileri:
Hastalık yeni doğan bebeklerde ağırlık eğrisi sayesinde fark edilir. İlk aylarda ağırlık eğrisi standarttır. Eğride meydana gelen ciddi sapma, bebeğin kilosunda ani düşüş ilk belirti olarak kabul edilir. Daha sonraki dönemlerde hırıltılı nefes alma, iştahsızlık, kusma, horlama gibi belirtiler görülmektedir. Ayrıca huzursuzluğa, ağlama nöbetlerine de sebep olmaktadır. Hastalığa bağlı olarak D vitamini eksikliği de teşhis edilir. D vitamini eksikliği kemik gelişimini olumsuz etkilemektedir. Bu sebeple durum zamanla fark edilmektedir.
Tedavi Yöntemleri:
Geniz eti hastalığı için ilk ve en önemli tedavi ameliyattır. Geniz eti hastalığı belirgin belirtilere sahiptir. Bu sebeple erkenden teşhis edilme olasılığı yüksektir. Teşhisten sonra doktorun belirttiği zamanda geniz eti alınmaktadır. Geniz etinin alınmasıyla birlikte iştahsızlık ortadan kalkar. Ayrıca demir takviyesi verilerek bebeğin gelişimi diğer yandan desteklenmelidir. Erken teşhis ve tedavi, ilerleyen zamanda raşitizm gibi ciddi hastalıkların önlemesi açısından öneme sahiptir.
Yüksek Ateşle Kendini Gösteren Altıncı Hastalık
Bebeklerde genellikle 3-6 ay arasında kendini gösteren bir hastalıktır. Ateşin 40 dereceye yükselmesine sebep olan altıncı hastalığa hipevirüs tip6 sebep olmaktadır. Bu hastalık bağışıklık sisteminin zayıfladığı dönemlerde kendini daha fazla gösterir. Bu sebeple bazı bebeklerde diş çıkarma döneminde ortaya çıkmaktadır.
Belirtileri:
- 40 dereceye varan yüksek ateş
- Hafif kızarık veya pembe cilt döküntüleri
- iştah kaybı
- Ağlama nöbetleri ve uykuya dalmakta zorlanma
Tedavi Yöntemleri:
Altıncı hastalık genellikle kendiliğinden iyileşmeye geçen bir problemdir. Ancak iyileşme süreci doktor kontrolünde gerçekleşmelidir. Aksi taktirde yüksek ateş havale riskini ortaya çıkarır. Doktorunuz birtakım ateş düşürücüler ile ateşin düşmesine destek verecektir. Ancak bu ilaçlar doktorunuza danışmadan kullanılmamalıdır. Ateşi düşürmek için soğuk kompres uygulanabilir. Soğuk suyla yıkanan mendil uzuv bölgelerine koyularak ateşin düşmesi sağlanabilir. Sık sık ılık duş aldırmak da havaleyi önlemektedir. Doktorun önerileri dikkate alındığı taktirde hastalık risksiz bir şekilde kendiliğinden iyileşmektedir.
