ESOGÜ'den 'Dünya Tuza Dikkat Haftası' açıklaması

Prof. Dr. Uğur Bilge’nin açıklaması şöyle: “Dünya Tuza Dikkat Haftası, kalp-damar sağlığını korumak ve diğer birçok hastalığın önlenmesine yardımcı olmak için, toplumda tuz tüketimini azaltmaya yönelik uygulanmaları teşvik etmeyi amaçlayan bir haftadır. Bu yılın teması, birçok işlenmiş ve ultra işlenmiş üründeki ‘gizli’ tuz (sodyum) sorununu vurgulayan ‘Tuz üzerine spot ışığı tutmanın zamanı geldi’ olarak belirlenmiştir. Birçok ülkede diyetteki sodyumun dörtte üçü ekmek, soslar, krakerler, kurabiyeler, hazır yemekler, işlenmiş etler ve peynirler gibi aşırı işlenmiş ve işlenmiş gıdalardan gelmektedir. Aşırı tuz/sodyum tüketiminin kan basıncını olumsuz yönde etkilediği ve hipertansiyonu, kalp krizini ve inmeyi tetiklediği bilinmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yetişkin başına günlük olarak tüm kaynaklardan toplam 5 g/tuzdan (< 2 g sodyum) daha az tüketilmesini önermektedir. Dünya genelinde yetişkinlerin günde ortalama 10,7 gram tuz tükettiği bilinmektedir. Bu miktar, fizyolojik gereksinimin çok üzerindedir ve önerilenin 2 katından fazladır. Türkiye’de kişi başı günlük tuz tüketimi 9,9 gramdır ve DSÖ tavsiyesinden oldukça yüksektir. Tuz/sodyum tüketiminin azaltılması, hipertansiyon ve kalp-damar hastalıklarının önlenmesinde en uygun maliyetli tedavidir. Bunu başarmak için gıda ürünleri daha az tuz/sodyum içerecek şekilde yeniden hazırlanmalı, yemekler tuzsuz pişirilmeli, baharatlar ile tatlandırılmalıdır. Şunları kesinlikle öneriyoruz: Gıdalarınızı mümkün olduğunca taze yiyin ve sıfırdan kendiniz pişirin. Yemeğinize tuz eklemeyin. Tuzluğu masanın dışında bırakın ve yemek pişirirken yemeğe tuz eklemekten kaçının. Çok fazla tuz içerebilecekleri için daha az işlenmiş gıda (paket veya konserve etler, salam, sosis, kızartmalar, tütsülenmiş ürünler, konserve veya paket çorbalar, hazır yemekler, pizzalar vb.) tüketin. Yiyeceklerinizi tuz yerine otlar, baharatlar, sarımsak ve karabiber kullanarak tatlandırmayı deneyin. Zamanla tuz zevkiniz azalacaktır. Tuzlu yiyecek (cips, tuzlu fındık, tuzlu bisküvi, peynir, soya sosu ve paket yemek) alımınızı azaltın. Deniz tuzu, kaya tuzu, sarımsak tuzu ve sofra tuzu aynı sodyum içeriğine sahiptir, bunları kullanmayın. Son zamanlarda kullanılan potasyum tuzları ise hemodiyaliz hastaları ve böbrek hastalarında kullanılmamalıdır. Ayrıca normal bireylerde de kanda potasyum yüksekliğine neden olabileceği bilinmelidir. Paketli gıdalardaki tuz içeriklerine de mutlaka dikkat edin.”