Çoğu zaman bu hataya bende düştüm. Şeker Fabrikası’nın bazı zamanlarda yaydığı kokudan rahatsız olup bunu şikayet konusu yaptım. Çevrenizde de yapanlar mutlaka olmuştur.
Öte yandan pandemi döneminde ne kadar yanlış yaptığımı anladım. Alkol üretimiyle çok önemli bir ihtiyacı karşıladı. Elbette asli görevi bu değil! Ama şeker üretiminin dışında da ne kadar yararlı olduğunu görmemiz lazım.
Sağladığı oksijenden makine yapan makine fabrikasına kadar…
Başlıkta Eskişehir’in dedim ama Türkiye’nin gurur kaynağı sanayi yatırımlarından biri… Tam adı; Kazım Taşkent Eskişehir Şeker Fabrikası…
Ajandama göre fabrikanın temeli 1 Şubat 1933’te atıldı… Yapılışı, geçmişi, rekorları her şeyiyle örnek bir tesis…
Atatürk, Eskişehir Şeker Fabrikası’nın kuruluş hazırlıklarıyla bizzat ilgilendi. Fabrika yerinin seçimini bizzat yaptı. Atatürk, ulaşım yollarına uzak arazi yerine halkın moralini yüksek tutacak tren ve karayoluyla yolculuk yapan herkesin görülebileceği yere yapılmasını istedi.
Ne kadar da haklı bir istek… Üstelik o yılları düşününce…
Kurulması için Alman firma ile anlaşıldı.
1 Şubat 1933’te temeli atılan fabrikanın montajına 1 Nisan 1933’te başlandı. Yapımı aşaması bile mucize! Altı ay gibi kısa sürede bitirildi. Fabrikamız, 5 Aralık 1933’te İsmet İnönü ve Celal Bayar’ın da katıldığı törenle açıldı.
Eskişehir Şeker Fabrikası işletmeye açıldığı yıl, 83 bin 157 ton pancar işledi. Ve 12 bin 124 ton şeker elde etti. Günde 1500 ton pancar işlemek üzere kurulan fabrika, yapılan iyileştirmelerle sonraki yıl işletme kapasitesi günde 1800 ton pancara çıkardı.
Eskişehir Şeker Fabrikası, üretim kapasitesi açısından kurulduğu yılda Türkiye’nin en büyük şeker fabrikası olma özelliğine sahipti.
Fabrika, günümüzde günlük 8 bin 200 ton pancar işleme kapasitesine sahip. Geçtiğimiz yıllarda 10 bin ton pancarı işleyerek rekor kırmıştı. Yılda ortalama 140 gün şeker üretim yapılıyor.
Yine günde ortalama 1200 ton, yılda ise yaklaşık 150 bin ton şeker üretiyor.
Bir süredir yok ama uzun süre özelleştirme girişimleri olmuştu. Kamu kurumu olması gerektiğini son yıllarda çok net gördük. Umarım öyle olur…
