Ajanda’mın 30 Ağustos satırında Demirspor var. 30 Ağustos 1930… Demirspor’un kuruluşu… 1940 yılında Fenerbahçe'yi finalde 3-1 yenerek Türkiye Futbol Şampiyonu olan Demirspor’un kuruluşu…
Yüzyıla yakın mazisiyle Demirspor ‘efsane’ kelimesini hak ediyor.
Demirspor, adından da anlaşılacağı üzere spor kulübü…
Eskişehir’in eski futbol takımı… Sadece futbol takımı mı? Hayır… Tekvando, voleybol, atletizm, yüzme, boks şubeleri de vardı. Daha popüler olduğu için ve başarıları nedeniyle futbol ile akıda kaldılar.
Oysa diğer branşlarda olimpiyat dereceleri olan sporcuları vardı. Güreşte, atletizmde, halterde, bisiklette, eskrimde ve basketbol branşında onlarca milli sporcu yetiştirdi.
Ne yazık ki bilgi kaynağı sınırlı…
Çünkü ciddi bir araştırma yapılmadı. Titiz bir inceleme, tarama yapılmadı. O yüzden de unutulmaya yüz tuttu. Canlı tanıkları her geçen gün aramızdan ayrılıyor. Müzesi var, bazı sporcuların heykelleri dikildi ama mutlaka basılı bir belgeye, bir videoya ihtiyaç var.
Belki de yapılmıştır fakat ben görmedim.
Eskişehir’in kent belleğinde önemli yer tutan Demirspor’u mutlaka gelecek kuşaklara aktarmalıyız. Başarı hikayeleriyle dolu olan Demirspor, ilham kaynağıdır.
Eskişehirspor’a ilham verdiği söylenir…
Bu konudaki çalışmalarıyla bilinen Osman Cemoğlu, Cihan Yıldırım’a bu durumu şu sözlerle anlatmıştı. Efsane Nasıl Doğdu isimli çalışmada da hikayenin tamamı okunabilir. Biz şimdilik bugünkü konumuz olan Demirspor kısmıyla ilgilenelim.
İşte Cemoğlu’nun Demirspor anlatımı: “İstanbul-Bağdat demiryolu hattı yapılırken 1894 yılında Almanlar tarafından buharlı lokomotif ve vagon tamiri ihtiyacını karşılamak üzere Eskişehir’de küçük bir atölye kuruldu. O küçük atölye, çeşitli evrimlerden geçerek bugün ülkemizin önemli sanayi kuruluşlarından biri haline gelen TÜLOMSAŞ olmuştur.
Bir taraftan raylı ulaşım hizmeti vermeye çalışan o fabrikada bir spor kulübü kurulur ve çeşitli branşlarda şehrin çocuklarına ve gençlerine spor hizmeti sunar. Kurulan bu takım, kısa sürede Eskişehir’in spor hayatında önemli katkılar yapar.
Ulusal ve uluslararası derece elde eden gençler Demirspor’da yetişerek ay yıldızlı forma ile ülke çapında isim yapar. 1930 yılında Demirspor futbol takımı kurulur, çok değil 10 yıl sonra 1940 yılında Türkiye Şampiyonu olur. Üstelik finalde Fenerbahçe’yi 3-1 yenerek şampiyon olur.
Bu başarı Eskişehir için büyük bir sevinç, gurur ve motivasyon kaynağı olmuştur. Demirspor’un ülke çapındaki başarısı Kurtuluş Savaşı’nın bütün acılarını ve yokluğunu yaşayan Eskişehir için çok önemlidir.
Bu fabrika yalnızca yolcu ve yük taşıyan lokomotif değil, Demirspor vasıtasıyla, futbol dahası spor kültürüne de lokomotiflik yapmıştır.
Eskişehirspor’un kazanma ruhu yani 1965 ruhu dediğimiz özellik 1940 Demirspor’undan geliyor. Eskişehirliler bunu pek bilmez ama Eskişehirspor’un ilham kaynağı bence Demirspor olmuştur.”
Araştırılması ve geleceğe aktarılması dileğiyle iyi ki kuruldun Demirspor…