İnsan omurgasına yandan bakıldığında tam düz değildir. Boyun ve bel bölgesinde hafif çukurluk (lordoz) ve sırt bölgesinde hafif kamburluk (kifoz) vardır. Arkadan bakıldığında ise tam düz olmalıdır. Skolyoz (Omurga eğriliği) omurganın, sağ ya da sol yana doğru eğrilmesi anlamına gelmektedir.
Skolyoz aslında bir hastalık değil bir bulgudur.
Nedeni bilinmeyen skolyozda ilk fark edilen bulgu bir omuzun diğerine göre daha yüksekte olmasıdır. Kürek kemiklerinde, meme seviyesinde, bel kıvrımlarında ya da gövdede asimetri ilk göze çarpan görüntü bozukluklarıdır. %40 olguda sırt ve bel ağrısı mevcuttur. 50 derecenin üzerindeki eğrilikler solunum sıkıntısına neden olabilir.
Skolyoz nedene bağlı olarak idiopatik, nöromusküler ve konjenital skolyoz olmak üzere üç sınıfa ayrılabilir.
İdiopatik skolyoz
En sık görülen skolyoz türü; sebebi tam olarak aydınlatılamayan ‘idiopatik’ skolyozdur. Omurgada yana doğru eğilme ‘S’ veya ‘C’ şekilli olabilir. Yana doğru eğilme dışında omurların kendi etraflarında dönmesi, en hafif formlar dahil olmak üzere tüm idiopatik skolyozlarda görülür. Omurlardaki bu dönme sırtta veya belde asimetrik çıkıntılar oluşmasına sebep olur.
Nöromusküler skolyoz
İkinci en sık görülen skolyoz tipi nöromusküler skolyozdur. Nedenleri arasında kas veya sinir hastalıkları yer alır. Sinir hastalıkları beyin ve omurilik kaynaklı olabilir. Kas hastalıkları ise çocukluk çağında ya da daha sonraki dönemlerde skolyoza neden olabilir. Bu grup hastalarda solunum sıkıntısı ve duyu kusurlarına daha sık rastlanır. Solunum problemleri, duyu kusurları ve epileptik nöbetler gibi nedenlerle tedavi sürecinde skolyoz korsesi kullanılamayabilir. Skolyozun bu türünde ameliyat daha küçük yaşlarda tercih edilebilir ve füzyon tedavisi uygulanabilir.
Konjenital skolyoz
Konjenital skolyoz, anne karnındaki çocuğun gelişimi sırasında ortaya çıkan omurga anomalilerine bağlı görülebilen skolyoz türüdür. Konjenital skolyoz sıklıkla ilk yıllarda hızlı bir ilerleme gösterir. Bu sebeple erken dönemlerde ortaya çıkan konjenital skolyozun tedavi süreci küçük yaşlarda cerrahi müdahale gerektirebilir.
Skolyoz açılarına göre tedavi yaklaşımları
Büyüme çağındaki bebeklerde 15 derecenin altı genelde uzman takibi önerilir. 15-20 derece olanlarda özel skolyoz egzersizleri ve rehabilitasyon programı,
25 derece üzeri skolyozlarda ise yoğunlaştırılmış skolyoz rehabilitasyon programı eğitim almış fizyoterapistlerce uygulanmalıdır.
Skolyoz Tedavisi
Cerrahi Dışı Tedavi
Tedaviye karar vermede etkili; eğriliğin miktarı (derece), skolyozun tipi ve kemik büyümesinin hangi aşamada olduğu gibi birçok faktör vardır. Skolyoz tedavisine erken başlama sonuçları olumlu yönde etkilediği için tanının erken konulması skolyoz hastalarının tedavilerinin başarılı olmasında oldukça önemlidir.
Hastalardaki eğikliğin derecesine göre breysleme (ortez) yapılmalıdır veya gerekiyorsa cerrahiye yönlendirilmelidir. İyi yapılan breysleme hasta ve hasta ailesi ile işbirliği sağlanabilirse yüzde 70 oranında düzelme sağlayabilir.
Cerrahi Tedavi
Büyümenin devam ettiği ve eğriliğin 40 derecenin (>40°) üzerinde olduğu skolyoz hastalarında cerrahi en uygun tedavi yöntemidir. Cerrahi tedavi de sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar yardımıyla omurgada düzeltme yapılmaktadır. Günümüzde cerrahi tekniklerde ki gelişmeler ve cerrahi sırasında uygulanan omurilik fonksiyonlarının görüntülenmesi (nöromonitorizasyon) gibi yardımcı yöntemler, cerrahi sırasında skolyoz hastalarında meydana gelebilecek sorunları azaltmakta oldukça faydalı olup cerrahinin başarısını artırmaktadır.
Sağlıkla kalın..
